Σε λίγο θα είναι πολύ αργά. Δυο χρόνια πέρασαν από την έναρξη της ελληνικής κρίσης χρέους, κι όμως πολιτικοί και οικονομικοί αξιωματούχοι της Ευρωζώνης δεν έχουν κατάφερει να βρουν ακόμη ένα τρόπο να σπάσουν τον επικίνδυνο μηχανισμό ανατροφοδότησης της κρίσης μεταξύ κρατών και τραπεζών. Έτσι καταλήξαμε στην κατάρρευση της επενδυτικής εμπιστοσύνης προς τις τράπεζες και τα κράτη του ευρώ που μας έφερε ως στην παρούσα κατάρρευση των παγκόσμιων χρηματιστηριακών αγορών. Οι πολιτικοί θα πρέπει να στηρίξουν πλέον άμεσα τις τράπεζες που έχουν την υψηλότερη έκθεση στο χρέος της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Τη σύνδεση ανάμεσα στην κατάρρευση της αξιοπιστίας των κυβερνήσεων και των τραπεζών την είδαμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Στα δύο χρόνια που διαρκεί η ελληνική κρίση, τις αλλεπάλληλες υποβαθμίσεις του αξιόχρεου του ελληνικού κράτους ακολούθησαν οι αλλεπάλληλες υποβαθμίσεις των ελληνικών τραπεζών που είχαν υψηλή έκθεση στο ελληνικό δημόσιο χρέος, με αποτέλεσμα την κατά κυριολεξία ... ισοπέδωση των μετοχών τους που καταγράφουν απώλειες άνω του 90%.
Το ίδιο μοτίβο επανήφθηκε την περασμένη βδομάδα στην Ιταλία, μετά την υποβάθμιση του ιταλικού δημοσίου και των ιταλικών τραπεζών. Από την αρχή του έτους οι μετοχές των Intesa Sanpaolo και Unicredit, που σε κάθε περίπτωση αποτελούν τις μεγαλύτερες ιταλικές τράπεζες, έχουν χάσει το 48% και το 57% της αξίας τους αντίστοιχα.
Παρόλα αυτά είναι οι γαλλικές και οι γερμανικές τράπεζες που έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση στα προβλήματα της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Εξαιτίας της έκθεσής τους πρωτίστως στο ελληνικό και δευτερευόντως στο ιταλικό χρέος οι γαλλικές τράπεζες BNP Paribas, Credit Agricole και Societe Generale είχαν φέτος πτώση των μετοχών τους κατά 50% ως 60%. Αλλά ούτε και οι γερμανικές τράπεζες τη γλύτωσαν: η μετοχή της Commerzbank έχει χάσει από την αρχή του έτους το 64% της αξίας της και της Deutsche Bank το 42%.
Οι τράπεζες δεν είναι σε θέση να πάρουν οι ίδιες την τύχη τους στα χέρια τους, ωστόσο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αφεθούν να στεγνώσουν από ρευστότητα.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί πρέπει να θέσουν άμεσα σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα προστασίας της φερεγγυότητας των ευάλωτων τραπεζών κατά τρόπο που δεν θα επιδέχεται καμία αμφιβολία. Κι αυτό πρωτίστως απαιτεί να δείξουν ειλικρίνεια προς τους ψηφοφόρους τους. Οι Γερμανοί φορολογούμενοι πρέπει να καταλάβουν ότι καλούνται να κάνουν μια επιλογή. Είτε θα χρηματοδοτήσουν ένα πολύ μεγάλο υπερεθνικό μηχανισμό όπως είναι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τώρα, προκειμένου να σώσει τις προβληματικές χώρες και σε αντάλλαγμα να πάρει μετοχές από τις τράπεζες που έχουν υψηλή έκθεση στο προβληματικό κρατικό χρέος. Είτε θα μείνουν με τα χέρια σταυρωμένα μέχρις ότου υποχρεωθούν να σώσουν τις γερμανικές τράπεζες, όταν έλθει η, δυστυχώς αναπόφευκτη, κατάρρευση της αγοράς ομολόγων της Ευρωζώνης.
Αν οι πολιτικοί συνεχίσουν να παίζουν καθυστερήσεις, ενδέχεται οι μικροί και μεσαίοι καταθέτες να αποφασίσουν να ακολουθήσουν το δρόμο των μεγάλων επενδυτών. Μια επίθεση καταθετών στις τράπεζες που θα ζητούν να αποσύρουν τα λεφτά τους δεν είναι πια αδιανόητη. Οι πολιτικοί παίζουν με τη φωτιά.