Μπορεί οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αγωνίζονται να... ξορκίσουν τη χρεοκοπία της Ελλάδας, αλλά εποπτικές αρχές του τραπεζικού συστήματος αποφάσισαν να ζητήσουν από όλες τις τράπεζες που θα υποβάλλονται σε τεστ αντοχής αυτή την περίοδο να υπολογίσουν τις πιθανές ζημιές τους από πιστωτικά «ατυχήματα» στα κράτη της ευρωζώνης. Αυτή η αλλαγή πορείας στα τεστ φέρνει σε δεινή θέση τις ελληνικές τράπεζες, που θα πιεσθούν ακόμη περισσότερο να αντλήσουν νέα κεφάλαια για κάλυψη κινδύνων. Σύμφωνα με χθεσινές πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) ζήτησε από τις τράπεζες που μετέχουν στα τεστ αντοχής, τα αποτελέσματα των οποίων θα ανακοινωθούν στις 13 Ιουλίου, αμέσως μόλις «μπαλωθεί» εκ νέου το ελληνικό πρόβλημα, να προχωρήσουν σε μια άσκηση υπολογισμού των πιθανών ζημιών από τα χαρτοφυλάκια κρατικών ομολόγων, τα οποία διατηρούν στα τραπεζικά βιβλία τους και τα αποτιμούν στο κόστος κτήσεως, χωρίς να υπολογίζουν τις διακυμάνσεις στη δευτερογενή αγορά.
Η EBA βρήκε τελικά μια φόρμουλα, για να εμφανίσει με εύσχημο τρόπο αυτό τον έλεγχο, που θα γίνει παράλληλα με τα τεστ αντοχής των τραπεζών σε ακραίες συνθήκες ύφεσης, έλλειψης ρευστότητας και αύξησης των επισφαλειών. Για να μην θεωρηθεί ότι θεωρεί πιθανές τις χρεοκοπίες στην ευρωζώνη, που όλοι προσπαθούν να εξορκίσουν, τα τεστ υπολογισμού των πιθανών ζημιών από τα ομόλογα δεν θα αποτελέσουν επίσημο κριτήριο των ελέγχων. Δηλαδή, δεν θα ζητηθεί από τις τράπεζες να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους για κάλυψη αυτών των ενδεχόμενων ζημιών, ώστε να μη θεωρήσουν οι αγορές ότι η εποπτική αρχή προεξοφλεί χρεοκοπίες στην ευρωζώνη. Όμως, οι ζημιές θα μετρηθούν και η πίεση για κεφαλαιακή ενίσχυση θα είναι ισχυρή, αν όχι από την EBA, πάντως από τις αγορές.
Η μεθοδολογία υπολογισμού των ζημιών, που επινοήθηκε από την EBA, δεν εξυπηρετεί τις ελληνικές τράπεζες, που έχουν μεγάλα χαρτοφυλάκια ομολόγων, συγκριτικά με το ενεργητικό και τα κεφάλαιά τους. Με αφετηρία τις αξιολογήσεις που έχουν σήμερα όλα τα ομόλογα από τους διεθνείς οίκους, από τις οποίες προκύπτει το ποσοστό πιθανότητας για στάση πληρωμών, ζητείται από τις τράπεζες να υπολογίσουν τις πιθανές ζημιές σε περίπτωση υποβάθμισης κατά τέσσερις βαθμίδες επιπλέον.
Με δεδομένες τις πολύ χαμηλές αξιολογήσεις που ήδη έχουν τα ελληνικά ομόλογα και την πρόσθετη υποβάθμιση που περιλαμβάνεται στο σενάριο της EBA, το συμπέρασμα είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να υπολογίσουν τις ζημιές τους με βάση σενάριο χρεοκοπίας της χώρας! Αυτό οδηγεί σε μεγάλο «φούσκωμα» των πιθανών ζημιών, που θα είναι μεγαλύτερη για τις τράπεζες με τα μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια κρατικών ομολόγων.
Τις ζημιές από ένα «κούρεμα» της αξίας των ελληνικών ομολόγων κατά 30% είχε υπολογίσει πριν από λίγους μήνες σε έκθεσή της η θυγατρική χρηματιστηριακή εταιρεία της Τράπεζας Πειραιώς. Σύμφωνα με εκείνη την έκθεση της Piraeus Securities,
- Η Εθνική χάνει 2,49 δις. ευρώ από «κούρεμα» ομολόγων κατά 30%,
- Η Alpha χάνει 1,098 δις. ευρώ
- Η Eurobank χάνει 1,5 δις. ευρώ,
- Η Τράπεζα Κύπρου «μόνο» 630 εκατ. ευρώ, ενώ
- Για την ΑΤΕ και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο οι απώλειες φθάνουν τα 1,178 και 1,073 δις. ευρώ αντίστοιχα.
Με αυτά τα δεδομένα, τους επόμενους μήνες οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες θα έχουν μόνο τρεις επιλογές μπροστά τους: να αυξήσουν τα κεφάλαιά τους, να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις για τη δημιουργία σχημάτων με ισχυρότερη κεφαλαιακή βάση, ή να απευθυνθούν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, για κεφαλαιακές ενισχύσεις με πολύ σκληρούς όρους.