Τη δέσμευση ότι θα φορολογηθούν όσοι καταθέτες έχουν αποκρύψει από την εφορία εισοδήματα και έχουν στείλει τα κεφάλαιά τους σε τράπεζες του εξωτερικού, ανέλαβε χθες ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου κατά τη συζήτηση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, προαναγγέλλοντας φορολογικό... πογκρόμ κατά των καταθετών εξωτερικού.Μετά τη σημερινή ανακοίνωση του νέου κυβερνητικού σχήματος από το Μέγαρο Μαξίμου, ο κ. Παπακωνσταντίνου είναι αμφίβολο αν θα έχει διατηρήσει τη θέση του «τσάρου» της Οικονομίας. Στη χθεσινή του εμφάνιση, όμως, ενώπιον των βουλευτών, που ίσως να είναι και η τελευταία του ως υπουργός Οικονομικών, ο κ. Παπακωνσταντίνου διαβεβαίωσε τους εξαιρετικά ανήσυχους εκπροσώπους του κυβερνώντος κόμματος, που δεινοπάθησαν για να φθάσουν στη Βουλή εν μέσω αγανακτισμένων διαδηλωτών, ότι δεν θα υπάρξει άλλη φορολογική ανοχή σε όσους φυγάδευσαν κεφάλαια στο εξωτερικό, «προσπερνώντας» την ελληνική εφορία.
Βουλευτές εξέφραζαν την αμφιβολία τους για τη σοβαρότητα αυτής της δέσμευσης, καθώς μάλιστα ο κ. Παπακωνσταντίνου έκανε λόγο για φορολογικές έρευνες που θα καλύψουν χρονικά περίοδο των 5-10 τελευταίων ετών, χωρίς να διευκρινίσει πώς ακριβώς θα μεθοδευθούν αυτοί οι σαρωτικοί έλεγχοι.
Μέχρι στιγμής, πάντως, οι έλεγχοι που γίνονται από το υπουργείο Οικονομικών σε καταθέτες εξωτερικού δεν έχουν αποδώσει σημαντικά αποτελέσματα:
- Πριν από μερικούς μήνες, είχε «διαρρεύσει» από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου πληροφορία, σύμφωνα με την οποία θα ζητούνταν από τις ελληνικές τράπεζες όλα τα στοιχεία για τους καταθέτες που έστειλαν μέσα στο 2010 καταθέσεις σε τράπεζες του εξωτερικού, ώστε να αρχίσουν με βάση αυτά τα στοιχεία έλεγχοι «πόθεν έσχες» στους καταθέτες. Να διαπιστωθεί, δηλαδή, αν από τα εισοδήματα που έχουν δηλώσει τα τελευταία δέκα χρόνια στην εφορία δικαιολογούνται τα ποσά που έστειλαν στο εξωτερικό. Αυτή η προσπάθεια, όμως, έπεσε στο κενό, καθώς οι τράπεζες φέρονται να αρνήθηκαν να χορηγήσουν τα στοιχεία, επικαλούμενες το τραπεζικό απόρρητο. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες είχαν ένα παραπάνω λόγο για να μη δώσουν στοιχεία στο υπ. Οικονομικών, καθώς πολλές από τις καταθέσεις που έφυγαν κατευθύνθηκαν σε θυγατρικές τους στο εξωτερικό και κρίθηκε ότι δεν ήταν ό,τι καλύτερο για τις ίδιες να «καρφώσουν» στην εφορία καλούς πελάτες.
- Απαντώντας πριν από λίγες ημέρες σε σχετική ερώτηση βουλευτών, ο υπουργός και ο υφυπουργός Οικονομικών, Δ. Κουσελάς, διέψευσαν ότι το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος διαθέτει κατάσταση με Έλληνες φορολογουμένους που έχουν καταθέσεις σε τράπεζες του εξωτερικού. Στην απάντησή τους διευκρινίζουν ότι ανοίγουν τραπεζικοί λογαριασμοί στο πλαίσιο των ελέγχων για φοροδιαφυγή και λαθρεμπόριο μόνο όταν οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες έχουν ενδείξεις σοβαρών παραβάσεων. Όταν διαπιστώνονται στους λογαριασμούς αυτούς κινήσεις κεφαλαίων προς το εξωτερικό, τότε αυτές οι κινήσεις διερευνώνται από τις ελεγκτικές υπηρεσίες. Η έρευνα σε τέτοιες περιπτώσεις επεκτείνεται στη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας.
- Στην ίδια απάντηση, διευκρινίζουν ότι το υπουργείο Οικονομικών έχει επαναδιαπραγματευθεί με την αρμόδια ελβετική φορολογική ελεγκτική αρχή το άρθρο της σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας που προβλέπεται ανάμεσα στις δύο χώρες και ότι, σε πρωτόκολλο που υπογράφηκε με την Ελβετία, προβλέπεται η διεύρυνση του πεδίου ανταλλαγής πληροφοριών. Αυτό στην πράξη σημαίνει να μπορεί να αίρεται το τραπεζικό απόρρητο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και έπειτα από αίτημα παροχής πληροφοριών από τις ελληνικές αρχές. Το πρωτόκολλο αυτό βρίσκεται στη διαδικασία της κύρωσης, που αναμένεται εντός του 2011 από τις δύο χώρες. Επίσης, σημειώνεται ότι η χώρα μας έχει εξετάσει τη δυνατότητα σύναψης ειδικότερης συμφωνίας με την Ελβετία για τη χορήγηση τραπεζικών πληροφοριών σχετικά με κατοίκους της Ελλάδας. Ανάλογες διαδικασίες έχουν δρομολογηθεί και σε ό,τι αφορά την αναθεώρηση της σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας με την Κύπρο.
- Κατά τα λοιπά, το υπουργείο Οικονομικών έχει λίστα 70.000 Ελλήνων καταθετών εξωτερικού από αρχές συνεργαζόμενων χωρών και έχει ταυτοποιήσει το όνομα και το ΑΦΜ 30.000 φορολογούμενων, για τους οποίους έχει αρχίσει διασταυρώσεις εισοδημάτων και ήδη έχει τις πρώτες εισπράξεις από καταθέτες που είχαν κρύψει εισοδήματα και τους «τσίμπησε» το πόθεν έσχες. Όπως είχε αποκαλύψει ο υφυπουργός Οικονομικών, Δ. Κουσελάς, στη Βουλή, η ΔΟΥ Γλυφάδας είναι μία από τις εφορίες που έχουν ελέγξει καταθέτες εξωτερικού με καλά αποτελέσματα. Ειδική διεύθυνση στο υπουργείο Οικονομικών ασχολείται αποκλειστικά με τους καταθέτες εξωτερικού και τα κρυμμένα εισοδήματά τους.
Πάντως, με αυτούς τους αργούς ρυθμούς και με την αποσπασματικότητα των μέχρι στιγμής ερευνών δεν φαίνεται ότι το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να προσδοκά σύντομα σημαντικά έσοδα από την «επίθεσή» του σε όσους έχουν φυγαδεύσει «μαύρα» εισοδήματα στο εξωτερικό. Για να γίνει μια σοβαρή έρευνα, θα πρέπει να υποχρεωθούν οι ελληνικές τράπεζες να δώσουν όλα τα στοιχεία για τους πελάτες τους που έχουν στείλει χρήματα στο εξωτερικό, να διασταυρωθούν ηλεκτρονικά τα ποσά με τα δηλωμένα εισοδήματα και να κληθούν για έλεγχο πόθεν έσχες όσοι δεν δικαιολογούν με τα εισοδήματά τους τις καταθέσεις που έχουν στείλει εκτός Ελλάδας. Ένας τέτοιος σοβαρός έλεγχος «σκοντάφτει» όμως στην απροθυμία των ελληνικών τραπεζών να συνεργασθούν, αλλά και στην έλλειψη πολιτικής βούλησης από την κυβέρνηση να «σπάσει τα στεγανά» του τραπεζικού απορρήτου.