Τέλος στις ελληνικές τραπεζικές αυτοκρατορίες

Το μήνυμα της ΕΚΤ προς τις ελληνικές τράπεζες ακούγεται από καιρό, αλλά σε λίγο θα έχει τέτοια ένταση, που δεν θα μπορούν πλέον να υποκρίνονται ότι δεν άκουσαν: «δεν μπορείτε να συντηρείτε τραπεζικές αυτοκρατορίες στην Ν.Α. Ευρώπη με τα δικά μας δανεικά. Ήρθε η ώρα να ξεφορτωθείτε τα ασημικά».

Η πίεση από το τραπεζικό «ιερατείο» της Φραγκφούρτης για συρρίκνωση των ελληνικών τραπεζικών αυτοκρατοριών, που έχει εκδηλωθεί με δημόσιες δηλώσεις και από τον Γερμανό εκπρόσωπο της ΕΚΤ στην τρόικα, Κλάους Μαζούχ, θα γίνει μετά τον Ιούνιο και την ολοκλήρωση των τεστ αντοχής ιδιαίτερα έντονη, σύμφωνα με πληροφορίες του “B”, αγγίζοντας τα όρια του ανοικτού εκβιασμού για όσους τραπεζίτες εμφανισθούν «δύστροποι».

Οι ίδιες πληροφορίες από έγκυρες τραπεζικές πηγές αναφέρουν, ότι η ΕΚΤ δεν βρήκε ρεαλιστικά τα σχέδια απεξάρτησης των ελληνικών τραπεζών από τη ρευστότητά της, που υποβλήθηκαν στην Τράπεζα της Ελλάδος πριν από λίγες ημέρες, καθώς βασίζονται σε υπεραισιόδοξες προβλέψεις για τις εξελίξεις στην οικονομία και σε «μετριοπαθείς», όπως κρίνει η ΕΚΤ, προσπάθειες απομόχλευσης των ισολογισμών.

Αυτά τα πλάνα χρηματοδότησης, που θα υποβάλλονται σε τακτά διαστήματα στην ΤτΕ, εξελίσσονται στο μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» των Ελλήνων τραπεζιτών και στον ισχυρότερο μοχλό πίεσης της ΕΚΤ στις στρατηγικές αποφάσεις των ελληνικών τραπεζών, καθώς:

- Η ΕΚΤ δεν κρύβει την πρόθεσή της, να μετατρέψει τη διαδικασία έγκρισης των χρηματοδοτικών πλάνων σε μια μορφή… τραπεζικής Ιεράς Εξέτασης: σε κάθε φάση της διαδικασίας διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει ένα σχέδιο και να πιέσει για τη λήψη των μέτρων που η ίδια κρίνει σκόπιμο να ληφθούν, ώστε να καταστεί βιώσιμη η χρηματοδότηση μιας τράπεζας. Ουσιαστικά, δηλαδή, πολύ σύντομα το «πράσινο φως» για συνέχιση της χρηματοδότησης θα ανάβει μόνο για τις τράπεζες που δείχνουν «πειθαρχία» και υπακοή στις υποδείξεις της ΕΚΤ.

- Για τις ελληνικές τράπεζες έχουν εξαντληθεί πλέον τα περιθώρια συνέχισης της πρακτικής που εφαρμόζεται ως τώρα για την άντληση ρευστότητας, δηλαδή της έκδοσης τίτλων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Το «πακέτο» των 30 δις. ευρώ, που εγκρίνεται σύντομα από τη Βουλή, θα είναι το τελευταίο «πακέτο» εγγυήσεων που θα χορηγηθεί από το Δημόσιο, καθώς αυτές έχουν ήδη πλησιάσει το 25% του ΑΕΠ και θα ξεπεράσουν το 35%, όταν εξαντληθεί και το τελευταίο «πακέτο», εξαντλώντας κάθε όριο αντοχής του Δημοσίου.

- Η ΕΚΤ εντοπίζει με μεγάλη ανησυχία το μείζον χρηματοδοτικό πρόβλημα που δημιουργούν στις ελληνικές τράπεζες οι συμμετοχές τους σε θυγατρικές στη Ν.Α. Ευρώπη: οι θυγατρικές αυτές λειτουργούν με μεγάλα ελλείμματα καταθέσεων, σε σχέση με τις χορηγήσεις τους, και χρειάζονται συνεχή παροχή ρευστότητας από την Αθήνα. Στο παρελθόν αυτό ήταν ένα πλεονέκτημα για τις ελληνικές τράπεζες, αφού δανείζονταν φθηνά ευρώ από τη διατραπεζική και με αυτά χορηγούσαν δάνεια, μέσω των θυγατρικών τους στο εξωτερικό, με τεράστια πιστωτικά περιθώρια. Σήμερα, όμως, ουσιαστικά οι ελληνικές τραπεζικές αυτοκρατορίες στο εξωτερικό κρατούνται στα πόδια τους με δανεικά από την ΕΚΤ, τα οποία με τη σειρά του καλείται να εγγυηθεί το μισοχρεοκοπημένο Ελληνικό Δημόσιο. Αυτό είναι προφανώς ένα μοντέλο που δεν μπορεί να συνεχισθεί, καθώς εγκυμονεί ανά πάσα στιγμή να μεταδώσει την ελληνική δημοσιονομική και τραπεζική κρίση στις οικονομίες των γειτονικών μας χωρών. Επιπλέον, η διεθνής εμβέλεια των κραδασμών στην ελληνική οικονομία υπονομεύει την εμπιστοσύνη των καταθετών τρίτων χωρών σε τράπεζες ελληνικής ιδιοκτησίας, δημιουργώντας ακόμη σοβαρότερη πίεση στη ρευστότητα των θυγατρικών εξωτερικού.

- Η ανάγκη κάλυψης των χρηματοδοτικών αναγκών των θυγατρικών εξωτερικού περιορίζει τις δυνατότητες των ελληνικών τραπεζών να αυξήσουν τις πιστώσεις στην Ελλάδα, σε μια περίοδο που αυτό είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά απαραίτητο, ώστε να βγει η εγχώρια οικονομία από την παγίδα της ύφεσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΚΤ πιέζει ασφυκτικά τις ελληνικές τράπεζες με μεγάλη έκθεση σε τρίτες χώρες για δυναμικότερες κινήσεις στην πώληση συμμετοχών. Ως υπόδειγμα σοβαρής αντιμετώπισης υποδεικνύεται από την ΕΚΤ η πώληση από την Eurobank της θυγατρικής της στην Πολωνία, που όπως υπογραμμίζουν τραπεζικά στελέχη μπορεί να μην απέφερε υψηλό τίμημα, αλλά απελευθέρωσε πολύτιμη ρευστότητα 2 δις. ευρώ για τη δεύτερη μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα.

Προς το παρόν, όμως, οι ελληνικές τράπεζες επιδεικνύουν αρνητική στάση σε αυτές τις υποδείξεις, όχι μόνο γιατί θέλουν να διατηρήσουν τα «διαμάντια» των ομίλων τους, αλλά και γιατί γνωρίζουν καλά, ότι κάθε πώληση συμμετοχών σήμερα θα γίνει με τους όρους που θα επιβάλλουν οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές. Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, τραπεζικά στελέχη επικρίνουν την ΕΚΤ, ότι λειτουργεί σαν «μακρύ χέρι» των ισχυρών τραπεζών του πυρήνα της ευρωζώνης, οι οποίες «ορέγονται» τις επιτυχημένες θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών και επιδιώκουν να τις αποκτήσουν για… ένα κομμάτι ψωμί.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι πλέον σαφές, ότι στις σημερινές συνθήκες αξιώσεις ισχυρής διεθνούς παρουσίας μπορούν να έχουν μόνο οι τραπεζικοί όμιλοι που έχουν πίσω τους τις εγγυήσεις ισχυρών κρατών. Από τη στιγμή που η Ελλάδα οδηγήθηκε στο χείλος της χρεοκοπίας και οι τράπεζες στο περιθώριο της ευρωπαϊκής αγοράς, η συντήρηση τραπεζικών αυτοκρατοριών στις γειτονικές χώρες είναι πλέον εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι αδύνατη.