Για τον κ. Αντ. Σαμαρά, η υπόθεση των επιστολών προς τους πιστωτές, ήταν ουσιαστικά σαν μια γερή παρτίδα σκάκι, από την οποία θεωρεί ότι βγήκε κερδισμένος. Εμφανώς ικανοποιημένος ο πρόεδρος της Ν.Δ. παρουσιάζεται δικαιωμένος από τη μέχρι σήμερα στρατηγική του και υποστηρίζει ότι με τη σταθερή του στάση «τα πετύχαμε όλα».Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, ο κ. Σαμαράς κινούνταν σε τεντωμένο σχοινί και οι πιέσεις ήταν αφόρητες. Αναζητούσε ουσιαστικά μια «έξοδο ευθύνης», έναν «έντιμο συμβιβασμό» για άλλους, ή μια αξιοπρεπή συμφωνία, που δεν θα διέσωζε μόνο τα προσχήματα, αλλά θα είχε και ουσία και περιεχόμενο.
Το κλίμα στην ηγετική ομάδα της Ν.Δ. πλέον είναι τελείως διαφορετικό από τις προηγούμενες ημέρες, όπου ο προβληματισμός αυξανόταν, όσο αυξάνονταν τα μηνύματα πως δεν θα εκταμιευθεί η έκτη δόση.
Από το βράδυ της Τετάρτης, τα δεδομένα αλλάζουν σταδιακά και ειδικά μετά τα πρώτα θετικά μηνύματα που φθάσανε από τους πιστωτές, μετά την αποστολή και δημοσιοποίηση της επιστολής του κ. Σαμαρά.
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αν και πρέπει να καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να πείσει την κομματική του βάση που είχε κυριολεκτικά «εθιστεί στην αντιμνημονιακή γραμμή» επί 18 μήνες, είναι σε καλύτερη διάθεση.
«Η διαπραγμάτευση είναι σαν ένα παιχνίδι πάνω σε σκακιέρα. Κάνεις κινήσεις και περιμένεις την κίνηση του άλλου. Εκεί πρέπει να μείνεις σταθερός και εγώ έμεινα σταθερός» είπε χθες το βράδυ σε δημοσιογράφους, με τους οποίους συνομίλησε, έξω από το γραφείο του στη Βουλή.
Ένα παλαιό σκακιστικό γνωμικό, αναφέρει, ότι «ο ειδικός στην τακτική ξέρει τι να κάνει όταν υπάρχει κάτι να γίνει, ενώ ο ειδικός στη στρατηγική ξέρει τι να κάνει όταν δεν υπάρχει τίποτα να γίνει».
Στην περίπτωση της Ν.Δ. το μεγάλο ζητούµενο για τον κ. Σαμαρά ήταν να αποδείξει ότι ισχύει το γνωµικό, δηλαδή να βρει μια διέξοδο, μια λύση, για όλα τα πιθανά ενδεχόµενα, ακόµη και σε περιπτώσεις αδιεξόδου.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχε επί πολλές ημέρες αδιέξοδο. Τελικώς φαίνεται ότι βρέθηκε η λύση, με την επιστολή που απέστειλε ο κ. Σαμαράς, και η οποία από τα πρώτα μηνύματα που φθάνουν, φαίνεται ότι γίνεται δεκτή.
Βέβαια, η τελική απόφαση για την εκταμίευση της περίφημης 6ης δόσης, θα ληφθεί στο Eurogroup της 29ης Νοεμβρίου, για το οποίο πλέον στη Ν.Δ. δεν έχουν ανησυχία.
Η περίπτωση να μην εκταμιευθεί η 6η δόση και να πέσει το «ανάθεμα» των πολιτών πάνω του, σε περίπτωση στάσης πληρωμών, βάρυνε αρκετά στην απόφαση του κ. Σαμαρά.
«Τι θα έλεγαν; Σε αυτά που είπα εγώ συμφωνεί και ο Παπαδήμος. Τι θα μου πουν, ότι δεν σας δίνουμε την έκτη δόση γιατί δεν υπογράφω;» είπε χαρακτηριστικά στους δημοσιογράφους το βράδυ της Τετάρτης στη Βουλή.
Στην επιστολή –σχεδόν ταυτόσημη με αυτή που έστειλε ο κ. Σαμαράς στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ)- που απεστάλη το μεσημέρι της Τετάρτης και η οποία είχε αποδέκτες, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Eurogroup, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Δ.Ν.Τ., δεν υπάρχει καμία αναφορά στον χρόνο που θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές.
Κεντρικά στελέχη της Ν.Δ. έλεγαν, ότι το συγκεκριμένο κείμενο περιείχε οικονομική και πολιτική επιχειρηματολογία για την εκταμίευση της 6ης δόσης και ότι το θέμα των εκλογών (για το οποίο υπήρχε αναφορά στην επιστολή προς το ΕΛΚ πριν 10 ημέρες) είναι ένα καθαρά εσωτερικό θέμα και όχι υπόθεση των ευρωπαίων εταίρων.
«Η ενδεικτική ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών παραμένει η 19η Φεβρουαρίου και η όποια μετάθεσή της έχει να κάνει μόνο με την συμφωνία του PSI, του ‘‘κουρέματος’’ του ελληνικού χρέους» είναι σταθερά η άποψη της Ν.Δ., αλλά στο παρασκήνιο δέχονται τα υψηλόβαθμα στελέχη της μια μικρή παράταση του βίου της κυβέρνησης.
Στενοί συνεργάτες του κ. Σαμαρά, υποστηρίζουν –θέλοντας να πείσουν πως ο πρόεδρος της Ν.Δ. δεν υποχώρησε- ότι στην επιστολή δεν απεμπολεί το δικαίωμα διαπραγμάτευσης.
Μάλιστα, κεντρικό στέλεχος επικαλείται και το δημοσίευμα της Wall Street Journal, όπου επισημαίνεται ότι στην επιστολή «επαναλαμβάνεται ρητά η μακροχρόνια αντίρρηση του Αντώνη Σαμαρά για το μείγμα των μέτρων λιτότητας που υιοθέτησε η προηγούμενη κυβέρνηση ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού, όπως υποσχέθηκε στους δανειστές… Επίσης, κατηγορεί την υπερβολική φορολογία για την επιδείνωση της ύφεσης στην Ελλάδα- που διανύει πλέον το 5ο έτος- η οποία οδηγεί σε πτώση τα κρατικά έσοδα ,αυξάνει τα λουκέτα στις επιχειρήσεις και εκτινάσσει στα ύψη τα επίπεδα της ανεργίας,…».
Με βάσει και την αναφορά του συγκεκριμένου δημοσιεύματος, το κεντρικό στοιχείο για τον κ. Σαμαρά την επόμενη ημέρα είναι το θέμα της φορολογίας και της αλλαγής της φορολογικής πολιτικής. Αυτό είναι, με βάσει και τα πλαίσια του αυστηρού προγράμματος, ένα ζήτημα στο οποίο μπορεί να υπάρξουν «τροποποιήσεις», έναν όρο που υπήρχε στην επιστολή, αντί για την περίφημη λέξη επαναδιαπραγμάτευση που είχε σημαία κυρίως από το Ζάππειο Ι, όπου και μίλησε για την επανεκκίνηση της οικονομίας με «οδηγό» τη μείωση της φορολογίας.
Το παρασκήνιο και οι διαβουλεύσεις ήταν έντονες και καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της τελικής στάσης του κ. Σαμαρά, διαδραμάτισαν οι δυο αντιπρόεδροι και νυν υπουργοί, οι κκ. Δ. Αβραμόπουλος και Στ. Δήμας.
Παράλληλα, ιδιαίτερα καθοριστικός ήταν ο ρόλος του Πρωθυπουργού κ. Λ. Παπαδήμου, ο οποίος με τη στάση του στο εξωτερικό πριν δυο ημέρες και με την «έντιμη και καθαρή» σχέση που έχει με τον κ. Σαμαρά διευκόλυνε τις εξελίξεις και βοήθησε αρκετά να βελτιωθεί το κλίμα στους κόλπους της Ε.Ε.
Στα πλαίσια της…διαπραγμάτευσης, σημαντικό στοιχείο ήταν η αφαίρεση του τμήματος της επιστολής που αναφερόταν στις εκλογές, που υπήρχε στο κείμενο προς το ΕΛΚ.
Από την άλλη ο κ. Σαμαράς διατήρησε –με βάσει τις διαβουλεύσεις- το δικαίωμα να επισημαίνει ουσιαστικά στην επιστολή πως οι πολιτικές του μνημονίου απέτυχαν, να υπάρχει ο όρος τροποποίηση και η εξής, φράση κλειδί που δείχνει την εμμονή για αλλαγή του μίγματος με βιώσιμες πολιτικές: «Πρόθεσή μας είναι να αναδείξουμε αυτά τα θέματα, μαζί με βιώσιμες εναλλακτικές πολιτικές, αυστηρά εντός του πλαισίου που περιγράφεται από το Πρόγραμμα».