Χτες δημοσιοποιήθηκε ένα σχέδιο, το οποίο κατά την La Tribune, υπάρχει στα σκαριά για την Ελλάδα. Για να πω την αλήθεια, δεν το είχα διαβάσει πουθενά άλλου, διότι ορισμένοι αναγνώστες στα σχόλια είπαν ότι δεν είναι κάτι το καινούργιο.Διαβάζοντας το σχέδιο, πράγματι είναι μια φρεσκάδα αλλαγής σε σχέση με όλα αυτά τα οποία έχουμε διαβάσει μέχρι σήμερα για το πως η Ελλάδα θα μπορεί να καταστεί βιώσιμη.
Το σχέδιο αναφέρει ότι αρχικά θα πρέπει να καταγραφούν τα περιουσιακά στοιχεία που έχει το κράτος στην κατοχή του. Η εκτίμηση των περιουσιακών αυτών στοιχείων χοντρικά είναι περίπου 125 δισ. ευρώ. Νομίζω ότι η εκτίμηση είναι πολύ πιο ρεαλιστική από τα 300 δισ. που μας έλεγαν.
Στη συνέχεια θα φτιαχτεί μια εταιρεία που θα έχει υπό την κατοχή της αυτά τα περιουσιακά στοιχεία. Στη συνέχεια θα φτιαχτεί μια εταιρεία ειδικού σκοπού, πιθανότατα στο Λουξεμβούργο, που θα αγοράσει την εταιρεία στην Ελλάδα και θα δώσει στην Ελλάδα 125 δισ. με σκοπό να αποπληρωθεί η ΕΚΤ και το ταμείο EFSF. Αυτό υπολογίζουν ότι θα μειώσει το χρέος προς το ΑΕΠ στο 88%.
Νομίζω ότι κάνουν λίγο λάθος, εκτός αν αυτό το σχέδιο έχει φτιαχτεί από πέρσι. Αυτό το ποσό θα μειώσει το χρέος λίγο πιο κάτω από το 100%. Αλλά δεν έχει και τόση σημασία. Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι πράγματι θα μειώσει απότομα το χρέος μας.
Σαν πρώτη παρατήρηση, βλέπουμε ότι βιάζονται να αποπληρωθεί η ΕΚΤ και το EFSF, διότι τα λεφτά αυτών των οργανισμών τα έχουν συνεισφέρει οι φορολογούμενοι των Ευρωπαϊκών χωρών και μάλλον γνωρίζουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον. Όπως έχω πει, αν δεν γίνει γρήγορα ένα κούρεμα, ακόμα και η τρόικα θα πάρει χασούρες, διότι απλά δεν θα μπορέσουμε να πληρώσουμε ούτε αυτούς.
Στη συνέχεια η εταιρεία θα έχει τη δυνατότητα να επενδύσει έως 20 δισ. ευρώ, με σκοπό να ανεβάσει την αξία του χαρτοφυλακίου της (των παγίων προς πώλησης στοιχείων δηλαδή) κατά περίπου 50 δισ. ευρώ. Το αν θα το καταφέρουν δεν είναι σίγουρο, αλλά είναι δεδομένο ότι οι τωρινές τιμές πολλών περιουσιακών στοιχείων θα ανέβουν αν εφαρμοστεί αυτό το σχέδιο, διότι μεταξύ άλλων, δεν θα υπάρχει κάποια θηλιά σε κανενός το λαιμό για να πουληθούν άμεσα εδώ και τώρα.
Η εταιρεία αυτή υπολογίζουν ότι θα ξεδιπλώσει το 2025, όπου αν όλα έχουν πάει καλά, θα έχουν ρευστοποιηθεί τα περιουσιακά στοιχεία στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας. Λογικό το βρίσκω αυτό και ειδικά το χρονοδιάγραμμα. Λογικά πάντως το ξεδίπλωμα θα μπορούσε να γίνει και νωρίτερα.
Επίσης, η εισροή αυτών των χρημάτων, πράγματι θα δώσει μια ένεση ρευστότητας της τάξεως του 8% του ΑΕΠ και λογικά αυτό θα συνείσφερε στην αύξηση του ΑΕΠ. Αμφιβάλω όμως αν αυτό θα ανεβάσει τις φορολογικές εισπράξεις και αν καταστεί δυνατόν η Ελλάδα να μπορεί να επαναγοράσει το χρέος της κατά 1% κάθε χρόνο με σκοπό το χρέος να πέσει κάτω από 60% το 2018. Αλλά άσχετα αν δεν επιτευχθούν τα νούμερα, αναγνωρίζω άτι το όλο σχέδιο είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Το σχέδιο επίσης αναφέρει ότι αν τα χρήματα από την ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας ειδικού σκοπού (αφαιρώντας τόκους και διαχειριστικά έξοδα) είναι περισσότερα από το αρχικό ποσό που εκταμιεύτηκε προς την Ελλάδα (125 δισ. δηλαδή), τότε το κέρδος θα επιστρέψει στην Ελλάδα. Και αυτό είναι σωστό, ειδικά για να μην γκρινιάζει κανείς ότι μας κλέβουν οι κακοί ξένοι κτλ.
Το ερώτημα είναι, θα μπορούσε αυτό το σχέδιο να λειτουργήσει;
Η απάντηση είναι ναι, αν και προσωπικά εκτιμώ ότι τα νούμερα δεν θα τους βγουν όπως νομίζουν. Άσχετα όμως αν τους βγουν τα νούμερα ή όχι, αυτό που έχει σημασία είναι ότι αυτό το σχέδιο έχει πιθανότητες και κάποια λογική για να μπορεί να πετύχει.
Τα αρνητικά όμως είναι ότι δίνει πίστωση χρόνου στο πολιτικό σύστημα, που για μένα είναι προαπαιτούμενο να αλλάξει προκειμένου να δούμε στο μέλλον άσπρη μέρα. Επίσης, κατά ένα τρόπο, δίνει συγχωροχάρτι στο τραπεζικό σύστημα, που πήρε αλόγιστο ρίσκο όλα αυτά τα χρόνια, ποντάροντας στο carry trade με την ΕΚΤ, νομίζοντας ότι μπορεί να βγάλει λεφτά χωρίς ρίσκο.
Δεν είμαι όμως σίγουρος του πως θα ανακεφαλαιοποιηθεί το τραπεζικό σύστημα, διότι ακόμα και αν ανέβει η αξία των ομολόγων που έχουν οι τράπεζες (που θα ανέβουν), πόσο έχουν τα χρονικά περιθώρια να φτιάξουν τους ισολογισμούς τους; Διότι πέραν από τα ομόλογα, τα προβληματικά δάνεια δεν θα εξαφανιστούν. Εκτιμώ ότι οι διαγραφές προβληματικών δανείων πρέπει να γίνουν όπως και να έχει.
Τέλος, το ποσό των 125 δισ. είναι μικρό για να μπαλώσει την όλη κατάσταση. Η εκτίμηση μου εξακολουθεί και είναι ότι χρειαζόμαστε μια ένεση ρευστότητας, υπό τη μορφή debt relief και ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τουλάχιστον κατά 200 δισ. (225-250 εκτιμώ ότι είναι το επιθυμητό νούμερο).
Πάντως είναι πιο απλό να γίνουν plain vanilla διαγραφές (εδώ που είναι τα ομόλογα) και απλά να ανακεφαλαιοποιηθεί το τραπεζικό σύστημα, παρά να τα κάνουμε όλα αυτά. Το κόστος δηλαδή αυτού του σχεδίου σε πραγματικό χρήμα είναι πολύ περισσότερο.
Πάντως η όλη ιδέα της εταιρείας ειδικού σκοπού μου αρέσει, είτε γίνουν διαγραφές είτε όχι. Νομίζω ότι είναι η σωστή κατεύθυνση, διότι μεταξύ άλλων θα αφαιρέσει από το πολιτικό κατεστημένο την δυνατότητα παρέμβασης σε αυτό το σχήμα και δεν θα έχουμε φθορές από την διαφθορά.
Στο σύνολο πάντως το σχέδιο μου αρέσει, απλά δεν νομίζω να είναι αρκετό. Το κατά πόσο επίσημο είναι αυτό το σχέδιο και κατά πόσο σοβαρά το έχουν λάβει υπόψη στην Ευρώπη δεν ξέρω, η αγορά πάντως δεν δείχνει μέχρι τώρα να το έχει λάβει υπόψη.
Χρηματιστηριακά μιλώντας, άσχετα αν αυτό το σχέδιο υιοθετηθεί από την Ευρώπη ή όχι, είναι ικανό να προκαλέσει μια πολύ βίαιη άνοδο, στο βαθμό που πειστεί η αγορά ότι αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση για την Ελλάδα. Και οι πιθανότητες να πειστεί η αγορά για κάτι τέτοιο εκτιμώ ότι είναι αρκετά καλές.