Απαγόρευση ελλειμμάτων, σύνταξη στα… 80!

«Ναι σε όλα» είπε η ελληνική κυβέρνηση μετά την παρουσίαση των προτάσεων Ρομπάι-Μπαρόζο για το συντονισμό της οικονομικής πολιτικής στην ευρωζώνη, σε μια ύστατη προσπάθεια να εξασφαλίσει ευνοϊκές ρυθμίσεις για το χρέος στις 25 Μαρτίου. Στο «μενού» των συμβιβαστικών προτάσεων, που είναι τελικά πολύ σκληρότερες από το αρχικά αναμενόμενο, περιλαμβάνεται η υιοθέτηση συνταγματικής ρύθμισης ή νόμου-πλαίσιο, που θα απαγορεύει τα ελλείμματα, αλλά και μέτρα για το ασφαλιστικό, που οδηγούν στην περίπτωση της Ελλάδας σε… πενιχρές συντάξεις στα βαθιά γεράματα!

Παρά το ελληνικό «ναι», όμως, η διαπραγμάτευση που θα ολοκληρωθεί την 25η Μαρτίου, με ενδιάμεσο σταθμό την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στις 11 του μήνα, κρύβει ακόμη πολλά ακανθώδη σημεία, καθώς δεν είναι λίγες οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης, που αντιδρούν στα γερμανικά «κελεύσματα» για τα νομοθετημένα «φρένα χρέους», καθώς αποτελούν μια σημαντική εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας στις Βρυξέλλες. Επιπλέον, οι προτάσεις για ευρωπαϊκή παρέμβαση στο ασφαλιστικό, που σε πολλές χώρες, όπως η Αυστρία, θεωρείται θέμα καθαρά εθνικής πολιτικής, δεν έχουν γίνει δεκτές με ιδιαίτερο ενθουσιασμό από αρκετές κυβερνήσεις.

Όπως εξελίσσεται η διαπραγμάτευση, ακόμη και μετά τις «ηπιότερες», σε σχέση με τα γαλλογερμανικά σχέδια, προτάσεις Ρομπάι-Μπαρόζο, οδηγεί σε έναν πολιτικό εκβιασμό ιστορικών διαστάσεων στις δύο Συνόδους Κορυφής αυτού του μήνα: η Γερμανία ξεκαθαρίζει, ότι αν δεν γίνουν δεκτές οι προτάσεις της, όπως διαμορφώθηκαν με το συμβιβαστικό κείμενο, δεν πρόκειται να συναινέσει στην αναβάθμιση του μηχανισμού στήριξης, αλλά θα αφήσει τις ασθενέστερες χώρες της ευρωζώνης στο έλεος των αγορών και απολύτως εκτεθειμένες στις διαδικασίες ελεγχόμενης χρεοκοπίας, που καθιερώνονται από το 2013 για τους αφερέγγυους της ευρωζώνης.

Σύμφωνα με το έγγραφο Ρομπάι-Μπαρόζο, που συζητήθηκε κεκλεισμένων των θυρών την Δευτέρα, σε ειδική συνάντηση εκπροσώπων των 17 κυβερνήσεων της ευρωζώνης με τον προεδρεύοντα του Ευρω παϊκού Συμβουλίου και τον πρόεδρο της Κομισιόν, τρεις είναι οι βασικές προτάσεις που θεωρούνται εξαιρετικά «βαριές» για την Ελλάδα, αλλά ήδη έχουν γίνει δεκτές από την κυβέρνηση:

> Η πρώτη προβλέπει την υποχρεωτική καθιέρωση από όλες τις χώρες-μέλη της ευρωζώνης συνταγματικών ρυθμίσεων ή νομοθετικών ρυθμίσεων αυξημένης δεσμευτικότητας, με τις οποίες θα απαγορεύεται δια παντός η δημιουργία ελλειμμάτων. Το μοντέλο στο οποίο στηρίζεται η πρόταση, αν και δεν θα είναι υποχρεωμένες όλες οι κυβερνήσεις να το αντιγράψουν πλήρως, είναι το «φρένο χρέους» του γερμανικού Συντάγματος, με το οποίο απαγορεύονται μετά το 2015 τα κυκλικά προσαρμοσμένα πρωτογενή ελλείμματα.

> Η δεύτερη προβλέπει, ότι οι κυβερνήσεις δεσμεύονται για τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών τους συστημάτων, η οποία θα αξιολογείται από την Κομισιόν και, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, θα είναι υποχρεωμένες οι κυβερνήσεις να λαμβάνουν μέτρα που θα καλύπτουν της αναλογιστικές «τρύπες». Για την Ελλάδα, που ακόμη και μετά την τελευταία ασφαλιστική μεταρρύθμιση δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι έχει εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, αυτή η πρόβλεψη οδηγεί σε αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης και περαιτέρω μείωση των συντάξεων.

> Σύμφωνα με την τρίτη πρόταση που κρύβει «αγκάθια» για την Ελλάδα, καθιερώνεται μηχανισμός κεντρικής παρακολούθησης της εξέλιξης του κόστους εργασίας και της παραγωγικότητας από την Κομισιόν. Στις χώρες όπου θα διαπιστώνονται αποκλίσεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο αυτόματα θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής των μισθών. Σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, όπου από το 2000 και μετά οι αυξήσεις στο κόστος εργασίας ήταν πολύ υψηλότερες από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η παραγωγικότητα της εργασίας παραμένει χαμηλή, η πρόταση αυτή είναι σαφές ότι οδηγεί σε τριτοκοσμικές καταστάσεις για τους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα.

Υπό τη δαμόκλειο σπάθη της χρεοκοπίας, η κυβέρνηση λέει «ναι σε όλα», χωρίς ουσιαστικά να συμμετέχει στη διαπραγμάτευση με δικές της προτάσεις, σύμφωνα με τις πληροφορίες του “S10” από τις συζητήσεις που διεξήχθησαν την Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Η ελπίδα του πρωθυπουργού είναι να εξασφαλίσει σε «αντάλλαγμα» για αυτό το «ναι» στον γερμανικό ασφυκτικό «μανδύα» την επιμήκυνση του δανείου των 110 δις. ευρώ με σημαντική μείωση του επιτοκίου και την έγκριση της αναβάθμισης του μηχανισμού στήριξης, που θα επιτρέψει μέσα στο 2011 να ενεργοποιηθούν οι διαδικασίες «ήπιας» αναδιάρθρωσης του χρέους, με ένα νέο δάνειο από το EFSF.