Σενάριο εφόδου ξένων στις τράπεζες

Μέχρι τώρα, οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, που είχαν δείξει στο παρελθόν ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά και την ευρύτερη περιοχή (με αποκορύφωμα την εξαγορά της Εμπορικής και της Γενικής από δύο κορυφαίες γαλλικές τράπεζες) παρακολουθούν αδιάφορα το «δράμα» των ελληνικών τραπεζών, χωρίς την παραμικρή εκδήλωση ενδιαφέροντος για εξαγορές, παρότι σήμερα με μερικά δισεκατομμύρια ευρώ μπορεί μια ξένη τράπεζα να κατακτήσει την ελληνική αγορά, παίρνοντας σαν «δώρο» αρκετές καλές θυγατρικές στην ευρύτερη περιοχή.

Κατά καιρούς οι τραπεζίτες έχουν εκφράσει τους φόβους τους για «αφελληνισμό» του κλάδου λόγω της κρίσης, χρησιμοποιώντας σκόπιμα μια λέξη ιστορικά φορτισμένη και συνδεδεμένη με το πατριωτικό αίσθημα των Ελλήνων. Ο κίνδυνος αυτός φαινόταν μακρινός, όσο οι ξένες τράπεζες απέφευγαν να εξετάσουν εξαγορές στη «διακεκαυμένη ζώνη» της ελληνικής αγοράς.

Όμως, η εξέλιξη του ελληνικού δράματος ανανεώνει τις ανησυχίες των τραπεζικών στελεχών, ότι ίσως να μην αργήσει η στιγμή, που μεγάλοι ευρωπαϊκοί όμιλοι θα αγοράσουν «για ένα κομμάτι ψωμί» τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες. Η γερμανική κυβέρνηση αναφέρεται πλέον ανοικτά στο ενδεχόμενο να κριθεί αναγκαία το καλοκαίρι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους (χθεσινές σχετικές δηλώσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προκαλούν από χθες διεθνή αίσθηση), ενώ «διαρροές» από την Κομισιόν ανεβάζουν το ποσοστό του «κουρέματος» που θα χρειασθεί για να επανέλθει σε βιώσιμο ποσοστό το χρέος στο 40-50%.

Δεν χρειάζεται κανείς καλπάζουσα φαντασία σεναριογράφου, για να αντιληφθεί τι θα σημάνει για τις ελληνικές τράπεζες ένα τόσο μεγάλο «κούρεμα» του χρέους, που θα έλθει τόσο γρήγορα, ενάμιση τουλάχιστον χρόνο πριν τη λήξη ισχύος του μνημονίου. Οι τράπεζες θα χρειασθούν κατεπειγόντως μεγάλη κεφαλαιακή ενίσχυση, πιθανόν μεγαλύτερη και από τα 10 δις. ευρώ που έχει διαθέσιμα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σε αυτή την περίπτωση θα είναι υποχρεωμένες πρώτα να αναζητήσουν κεφάλαια από την αγορά, πριν προσφύγουν στο ΤΧΣ. Αν συμβεί αυτό, κάθε ευρωπαϊκός τραπεζικός όμιλος με «βλέψεις» για την αγορά μας, θα μπορεί να υποβάλει μια εξευτελιστική προσφορά και να αποκτήσει τον έλεγχο μιας μεγάλης ελληνικής τράπεζες, προσβλέποντας σε μεγάλα κέρδη όταν η οικονομία επανέλθει σε ανάπτυξη, μετά την περιπέτεια της κρίσης χρέους.

Αυτά τα σενάρια προφανώς είχε κατά νου η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας, όταν έσπευσε να «οχυρωθεί» με μεγάλες αντλήσεις κεφαλαίων, διατηρώντας ταυτόχρονα ανοικτές όλες τις δυνατότητες πώλησης μετοχών της Finansbank, σε περίπτωση που κληθεί να αντιμετωπίσει το δυσάρεστο δίλημμα «απώλεια μιας “χρυσής” θυγατρικής, ή της αυτονομίας της τράπεζας». Ανάλογες κινήσεις, μικρότερης ασφαλώς εμβέλειας, έχουν κάνει και οι άλλες μεγάλες τράπεζες της χώρας, δεν είναι καθόλου βέβαιο, όμως, ποιες τελικά θα καταφέρουν να διασωθούν από το «τσουνάμι» μιας βαριάς και πρόωρης αναδιάρθρωσης χρέους…