«Επιθετική» εξαγορά της Alpha;

Το σενάριο μιας επιθετικής εξαγοράς της Alpha από την Εθνική, με δημόσια πρόταση στους μετόχους, αναπτύχθηκε και σχολιάσθηκε αρκετές φορές τις τελευταίες ημέρες από τις στήλες του Τύπου. Είναι βέβαιο, ότι και η διοίκηση της Εθνικής το έχει εξετάσει. Θα μπορούσε, λοιπόν, η Εθνική να υλοποιήσει τέτοιο σενάριο;

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γ. Προβόπουλος, έσπευσε μιλώντας στη Βουλή να εκφράσει την κατηγορηματική του αντίθεση σε οποιαδήποτε «επιθετική κίνηση» στο τραπεζικό σύστημα. Οι συγχωνεύσεις, όπως είπε, είναι «αναγκαίες και αναπόφευκτες». Όπως εξήγησε, «η ΤτΕ έχει κατ’ αρχήν τοποθετηθεί θετικά, διότι σε ένα δυσμενές περιβάλλον οι συγχωνεύσεις, αν είναι καλά σχεδιασμένες και με φιλικό τρόπο, θα σημαίνει ότι πετυχαίνονται σημαντικές συνέργειες και κατά τούτο αντιτιθέμεθα σε μη φιλικές συμφωνίες».

Θεωρητικά, για να επιστρέψουμε στο αρχικό ερώτημα, η Εθνική θα μπορούσε να υποβάλει την πρότασή της, ίσως βελτιωμένη σε σχέση με την αρχική, απευθείας στους μετόχους της Alpha, παρακάμπτοντας τη διοίκηση της τράπεζας (αυτός είναι, άλλωστε, ο διεθνής ορισμός μιας «επιθετικής» κίνησης – hostile takeover). Μάλιστα, θα είχε και πιθανότητες επιτυχίας, αφού η πρότασή της έχει οικονομική λογική, ιδιαίτερα για τους μετόχους που αισθάνονται ανασφάλεια αυτή την περίοδο και θα επιθυμούσαν να ενταχθούν σε ένα μεγαλύτερο τραπεζικό σχήμα, με εταίρο μια τράπεζα με αναμφίβολα ισχυρούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας (όσο μπορεί κανείς να μιλήσει για επαρκή ρευστότητα, σε ένα τραπεζικό σύστημα εξαρτώμενο από την ΕΚΤ).

Στην πράξη, όμως, όσοι στοιχειωδώς βρίσκονται σε επαφή με την κουλτούρα που, καλώς ή κακώς, έχει διαμορφωθεί στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αλλά και αντιλαμβάνονται τις ιδιαιτερότητες της παρούσας περιόδου «ισχνών αγελάδων» για τις τράπεζες, καταλαβαίνουν ότι ακόμη και μια επιτυχημένη δημόσια πρόταση θα είχε πολύ σοβαρές πιθανότητες να καταλήξει σε έναν πολύ κακό «γάμο».

Ακόμη και σε καλές εποχές του τραπεζικού συστήματος, όταν η Eurobank εξαγόραζε την Τρ. Εργασίας, ύστερα από μια «μάχη» με την Τρ. Πειραιώς, χρειάσθηκε αρκετός χρόνος και μεγάλη προσπάθεια για να δημιουργηθεί ένα ισχυρό τραπεζικό σχήμα από τη συγχώνευση των δύο τραπεζών. Για πολύ καιρό, τα παλαιά στελέχη της Τράπεζας Εργασίας αισθάνονταν σαν «ξένο σώμα» τη διοίκηση και τα στελέχη της Eurobank και μάλιστα αρκετοί από τη λεγόμενη «σχολή Καψάσκη» έφυγαν για να συμμετάσχουν στην ίδρυση νέας τράπεζας, της Probank.

Αν όλα αυτά συνέβαιναν σε καλές εποχές, όπου η προσδοκία των κερδών από μια ραγδαία ανάπτυξη του τραπεζικού συστήματος λειτουργούσε σαν «αντίδοτο» στις δυσκολίες μιας μεγάλης τραπεζικής συγχώνευσης, εύκολα φαντάζεται κανείς τι θα συνέβαινε, αν επιχειρούσε η διοίκηση της Εθνικής μια «βίαιη» ενοποίηση δύο ιστορικών τραπεζών, στη χειρότερη περίοδο εδώ και πολλές δεκαετίες για τις ελληνικές τράπεζες. Η φτώχεια φέρνει γκρίνια, ακόμη και σε ερωτευμένα ζευγάρια, πολύ περισσότερο όταν η αφετηρία της σχέσης είναι… εχθρική.

Ακόμη και σε πλήρη συμφωνία με τη διοίκηση της Alpha και με τις δύο διοικήσεις να συνεργάζονται στη βάση ενός κοινού οράματος, μια ενοποίηση της Εθνικής με την Alpha, η οποιονδήποτε άλλων ελληνικών μεγάλων τραπεζών, θα ήταν μια διαδικασία εξαιρετικά δύσκολη, με τον κίνδυνο πολύ εύκολα να εξελιχθεί σε… τραυματική σχέση, αφήνοντας μόνο ζημιές, αντί για οφέλη από συνέργειες. Η νέα τράπεζα θα έκανε χρόνια να ορθοποδήσει, αν στις εγγενείς δυσκολίες του εγχειρήματος μιας μεγάλης συγχώνευσης έπρεπε να προστεθεί και ένας «πόλεμος χαρακωμάτων» με το ανθρώπινο δυναμικό της «κατακτημένης» βίαια Alpha Bank.

Για όλους αυτούς τους λόγους, όσοι περιμένουν μια «επιθετική» κίνηση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, πολύ περισσότερο από την Εθνική προς την Alpha, καλά θα κάνουν να μην… κρατήσουν την αναπνοή τους. Αν επιχειρούνταν κάτι τέτοιο, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες, τα αποτελέσματα θα ήταν ολέθρια. Και αυτό δεν μπορεί παρά να το αντιλαμβάνονται τα έμπειρα στελέχη της Εθνικής, που γνωρίζουν καλά ότι οι «ιαχές πολέμου» είναι το τελευταίο που χρειάζεται σήμερα να ακουσθεί στο τραπεζικό σύστημα.