Στο χείλος του γκρεμού βρίσκονται οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Τα αυστηρότερα stress tests που προωθεί η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ) έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό στις διοικήσεις των τραπεζικών ιδρυμάτων, καθώς θα πρέπει να αυξήσουν το core Tier 1 πάνω από το 9%. Αυτό όμως σημαίνει πως οι τράπεζες θα χρειαστούν «φρέσκα» κεφάλαια, τα οποία είναι πολύ δύσκολο να αντληθούν στη τρέχουσα συγκυρία. Η δυσχερής θέση στην οποία βρίσκονται οι τράπεζες στην Ευρώπη αποτυπώνεται στην ανάλυση της Credit Suisse, που υπολογίζει πως 66 από τις 89 ευρωπαϊκές τράπεζες αναμένεται να μην περάσουν τα νέα stress tests της EBA, που θέτουν τον πήχυ του core tier 1 στο 9%, εκτιμώντας ταυτόχρονα πως θα πρέπει να αντλήσουν νέα κεφάλαια ύψους 220 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον ελβετικό οίκο οι μεγαλύτερες κεφαλαιακές ανάγκες θα προκύψουν για τις Royal Bank of Scotland (19 δισ. ευρώ), Deutsche Bank (14 δισ. ευρώ) και BNP Paribas (14 δισ. ευρώ).
Οσον αφορά στις ελληνικές τράπεζες η Credit Suisse υπολογίζει πως η Εθνική θα χρειαστεί φρέσκα κεφάλαια ύψους 7,5 δισ. ευρώ. Για την Τράπεζα Πειραιώς εκτιμά πως θα χρειαστεί κεφαλαιακή ενίσχυση 3,9 δισ. ευρώ, η Eurobank 3,8 δισ. ευρώ, η Alpha Bank 2,2 δισ. ευρώ και η Τρ. Κύπρου 978 εκατ. ευρώ.
Από την πλευρά της η Citigroup προβλέπει πως τα εχγώρια τραπεζικά ιδρύματα θα χρειαστούν περί τα 27,5 δισ. ευρώ, ώστε να πιάσουν το στόχο για core tier 1 9%. H Morgan Stanley λαμβάνοντας υπόψη τα προηγούμενα τεστ κοπώσεως εκτιμά πως η ΑΤΕ θα χρειαστεί 2 δισ. ευρώ, το ΤΤ 1,1 δισ., η Πειραιώς 2,6 δισ., η Eurobank 2,4 δισ., η Marfin 609 εκατ., η Τρ. Κύπρου 419 εκατ., η Εθνική 1,8 δισ. και η Alpha 1,4 δισ. ευρώ.
Κόντρα για την ανακεφαλαιοποίηση
Εκτός από τον «πονοκέφαλο» των stress tests οι ευρωπαϊκές τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες και με την ανακεφαλαιοποίηση. Η δήλωση του προέδρου της Κομισιόν Jose Barroso πως θα πρέπει επειγόντως να ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες, έριξε… λάδι στη φωτιά, με αποτέλεσμα να κορυφωθεί η κόντρα που έχει ξεσπάσει μεταξύ τραπεζιτών και Αρχών. Οι κορυφαίες τράπεζες της Ευρώπης δηλώνουν ότι προτιμούν να πουλήσουν ενεργητικό, παρά να αντλήσουν «ακριβά» νέα κεφάλαια, όπως απαιτείται υποχρεωτικά από τους νέους συντελεστές κεφαλαιακής επάρκειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ένα «αντάρτικο» που απειλεί να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση των δανείων προς την αναιμική οικονομία της ευρωζώνης. Μάλιστα ο επικεφαλής της Deutsche Bank, κ. J. Ackermann, τόνισε ότι θα πράξει ό,τι μπορεί για να αποφύγει μια υποχρεωτική ανακεφαλαιοποίηση, προσθέτοντας ότι η τράπεζα έχει επαρκή κεφάλαια για να αντιμετωπίσει την κρίση. Πρόσθεσε ότι οι τράπεζες πρέπει να μεριμνήσουν για την άντληση κεφαλαίων από τις αγορές μακροπρόθεσμα καθώς την τρέχουσα περίοδο αυτό είναι σχεδόν αδύνατο.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ως «προτιμητέα σειρά» για την ανακεφαλαιοποίηση τον ιδιωτικό τομέα, έπειτα τους εθνικούς πόρους και τέλος, εάν οι δεύτεροι δεν επαρκούν, πόρους που θα εξασφαλιστούν «μέσω δανείου από τον EFSF». Προσδιόρισε ότι οι τράπεζες που έχουν μεγάλη βαρύτητα στο σύστημα θα πρέπει να διαθέτουν «αισθητά υψηλότερους κεφαλαιακούς συντελεστές για τα καλής ποιότητας κεφάλαιά τους», στο πλαίσιο των κανονισμών κεφαλαιακής επάρκειας της «Βασιλείας ΙΙΙ» που, κανονικά, τίθενται σε ισχύ το 2015. Υποστηρίζοντας την κατανομή των βαρών, που έχει ζητήσει η Γερμανία, ο κ. Μπαρόζο δήλωσε ότι τα κεφάλαια που θα χρησιμοποιηθούν για την πιθανή επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών θα αναζητηθούν πρώτα από τον ιδιωτικό τομέα. Εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, πρόσθεσε, τότε θα πρέπει να ζητηθεί στήριξη από τις κυβερνήσεις, οι οποίες με την σειρά τους θα μπορούν να αποταθούν στο ταμείο διασώσεων της ευρωζώνης. Εως την πλήρη κεφαλαιακή αποκατάστασή τους, οι τράπεζες δεν θα πρέπει να «απονέμουν» μερίσματα ή bonus.