Συναγερμός έχει σημάνει στα επιτελεία των τραπεζών τις τελευταίες ημέρες, καθώς φαίνεται πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αρχίζει να κλείνει τις στρόφιγγες της ρευστότητας, καθώς θέλει να μειώσει την έκθεσή της στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο. Συγκεκριμένα η ΕΚΤ αποφάσισε τα ομόλογα που τις υποβάλλουν ως εγγύηση (collateral) οι ελληνικές τράπεζες να μην τα αποτιμά όσο η ΗΔΑΤ (δευτερογενής αγορά ομολόγων) αλλά με μεγαλύτερο discount. Aυτό είχε ως αποτέλεσμα μέσα σε μία ημέρα τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα να χάσουν περί τα 15 δισ. Ευρώ.Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους η συγκεκριμένη κίνηση της ΕΚΤ επιδεινώνει περαιτέρω το κλίμα για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς δεν μπορούν να αντλήσουν τη ρευστότητα που χρειάζονται.
Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές αυτό είναι το πρώτο βήμα που κρούει των κώδωνα του κινδύνου για προσφυγή των τραπεζών στο μηχανισμό παροχής έκτακτης ενίσχυσης ρευστότητας (Emergency Liquidity Assistance – ELA) της Τράπεζα της Ελλάδος. Πληροφορίες από επενδυτικούς κύκλους υποστηρίζουν πως χθες προσέφυγε στον μηχανισμό ΕLA άλλες δυο ελληνικές τράπεζες.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση κορυφαίου τραπεζικού στελέχους σε υψηλόβαθμο παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών, πως μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας δεν θα υπάρχει τράπεζα που να μην έχει κάνει χρήση του ΕLA. Το επιτόκιο του ELA συνδέεται με τη διευκόλυνση οριακής χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που είναι 2,25%, συν μια «ποινή» που αντικατοπτρίζει τη φύση της έκτακτης ενίσχυσης. Έτσι, μπορεί να φτάσει στο 3%, δηλαδή σε διπλάσια επίπεδα από το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που ανέρχεται στο 1,50%. Τα χρήματα που προέρχονται απευθείας από την ΕΚΤ χορηγούνται μέσα σε διάστημα επτά έως 90 ημερών, ενώ τα χρήματα που δίνονται μέσω του ELA είθισται να χορηγούνται για επτά ημέρες.
Η κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας έχει προσφέρει ήδη κεφάλαια στις τράπεζες της χώρας μέσω του ELA, κίνηση η οποία επιτρέπεται από την ΕΚΤ σε εξαιρετικές περιπτώσεις για τη στήριξη των – χρηματοοικονομκών – οργανισμών που προσωρινά έχουν προβλήματα ρευστότητας αλλά δεν είναι αφερέγγυοι.
Τις προηγούμενες εβδομάδες είχαν ενταθεί οι φήμες για τις ελληνικές τράπεζες που προσέφυγαν στον ELA και μάλιστα είχε αναφερθεί ότι ιδιωτική τράπεζα άντλησε 2,1 δισ. ευρώ.
Οι έλληνες τραπεζίτες εμφανίζονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι από την παραπάνω εξέλιξη. Και αυτό διότι τα τραπεζικά ιδρύματα βρίσκονται ήδη στο μάτι του κυκλώνα λόγω των ελέγχων που διενεργεί αυτή την περίοδο η BlackRock στα δανειακά τους χαρτοφυλάκια και των σεναρίων που κυκλοφορούν για σημαντική αύξηση των επισφαλειών. Οπότε ο περιορισμός της ρευστότητας τη δεδομένη χρονική στιγμή εντείνει τον προβληματισμό των ξένων και των αγορών για τις προοπτικές του ελληνικού τραπεζικού κλάδου. Να σημειωθεί πως οι ελεγκτές της BlackRock θα αξιολογήσουν δάνεια άνω των 25 εκατ. ευρώ και τα αποτελέσματα αναμένονται ενδεχομένως και πριν από το τέλος Οκτωβρίου.