Μία πολύ σημαντική συμφωνία υπέγραψαν το Ιράν, το Ιράκ και η Συρία με αντικείμενο την κατασκευή του λεγόμενου «Ισλαμικού Αγωγού Φυσικού Αερίου», που στόχο έχει να εξαγάγει ποσότητες αερίου από ισλαμικές χώρες προς τη Δύση. Η συμφωνία υπεγράφη στην ιρανική πόλη Assaloyeh, στην επαρχία Μπουσίρ, ενώ ο σχεδιαζόμενος αγωγός θεωρείται ανταγωνιστικός στα πρότζεκτ τόσο του Nabucco όσο και του South Stream. Το κόστος κατασκευής υπολογίζεται στα 10 δις δολ., ενώ η συμφωνία αφορά την εξαγωγή ιρανικού φυσικού αερίου από το πεδίο South Pars προς την Ευρώπη μέσω Ιράν, Συρίας και Λιβάνου, διά του μήκους 1.500 χλμ αγωγού που θα συνδέει το Assaloyeh με τη πρωτεύουσα της Συρίας, Δαμασκό. Η δυναμικότητα του αγωγού θα είναι 110 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου την ημέρα ή περίπου 40 bcm κατ’ έτος.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το Ιράν προχωράει στη σύναψη της συμφωνίας, παρά το διεθνές εμπάργκο εναντίον του, ενώ ακόμη πιο σημαντικό θεωρείται το γεγονός ότι στη συμφωνία συμμετέχει το Ιράκ, το οποίο έχει ομαλές σχέσεις με την Δύση, και, επιπλέον, τελεί υπό αμερικανική κηδεμονία.
Ως σήμερα, έχουν κατασκευαστεί 661 χλμ του αγωγού εντός του Ιράν, αλλά οι τρεις συνεργαζόμενες χώρες αποφάσισαν την συμμετοχή τους στην κατασκευή του συνολικού αγωγού μήκους 1.500 χλμ για την μεταφορά των παραπάνω ποσοτήτων στο μέλλον.
Η πρώτη αυτή επίσημη συμφωνία για εξαγωγή και μεταφορά φυσικού αερίου μεταξύ Ιράν, Ιράκ και Συρίας υπεγράφη από τον Ιρακινό Υπουργό Πετρελαίου Abdul Karim al-Luaibi, τον Σύριο Υπουργό Πετρελαίου και Μεταλλευμάτων Sofian Allaw και τον προσωρινό Ιρανό Υπουργό Πετρελαίου Mohammad Aliabadi. Η εξαγωγή φυσικού αερίου αναμένεται να πραγματοποιείται μέσω του Λιβάνου και της Μεσογείου προς την Ευρώπη με την μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου από εγκαταστάσεις υγροποίησης που θα κατασκευαστούν επί συριακού εδάφους.
Η χρηματοδότηση αναμένεται να προέλθει από κοινοπραξία των τριών χωρών και ξένες εταιρείες, ενώ διεθνής σύμβουλος θα αναλάβει την εκπόνηση της σχετικής μελέτης.
Ας σημειωθεί ότι το Ιράν έχει αυξήσει την παραγωγική του ικανότητα στο φυσικό αέριο στα 600 εκατ. κυβ. μέτρα, ενώ υπολογίζεται να φτάσει τα 1,2 δισεκ. κυβ. μέτρα μετά και την ενεργοποίηση των νέων φάσεων του South Pars το 2012.
Ιρανικές κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι πέντε διεθνείς επενδυτές έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για άμεση συμμετοχή στην κατασκευή του «Ισλαμικού αγωγού».
Η παραπάνω εξέλιξη δεν αποτελεί την μόνη ένδειξη ότι οι συνθήκες είναι ίσως ευνοϊκές, σε σχέση με το παρελθόν, για άρση της διεθνούς οικονομικής απομόνωσης του Ιράν. Συγκεκριμένα, σοβαρές προσπάθειες για παράκαμψη του αμερικανικού εμπάργκο πετρελαίου σε βάρος του Ιράν καταβάλλει η Κίνα. Την τελευταία διετία η Κίνα οφείλει πάνω από 20 δις δολ. στο Ιράν από εισαγωγές αργού, και αυτή τη στιγμή οι δύο πλευρές εξετάζουν λύσεις για το πρόβλημα. Οι κινεζικές εισαγωγές πετρελαίου από το Ιράν έχουν αυξηθεί, μάλιστα, τον τελευταίο χρόνο, κατά 49%, σύμφωνα με το Reuters.
Μία από αυτές είναι και οι συμφωνίες ανταλλαγής προϊόντων, ενώ ήδη αυτό το μήνα έχουν συνάψει σειρά συμφωνιών στους τομείς του εμπορίου και των υποδομών. Συγκεκριμένα, κινεζικές εταιρείες έχουν αναλάβει μεγάλα κατασκευαστικά έργα στο Ιράν, ενώ το τελευταίο θα εξάγει στην Κίνα ποσότητες χρωμίου.
Οι συμφωνίες ανταλλαγής ίσως να είναι πλέον η κατάλληλη λύση αυτή τη στιγμή για την παράκαμψη του προβλήματος ρευστότητας που δημιουργεί στις σινο-ιρανικές σχέσεις το αμερικανικό εμπάργκο. Κι αυτό γιατί η Κίνα έχει εισδύσει σε μεγάλο βαθμό στην ιρανική οικονομία, την ίδια στιγμή που δυτικές εταιρείες όπως η Shell και η Total έχουν δει ανάλογες προσπάθειές τους να ναυαγούν εξαιτίας των κυρώσεων.