Όταν η απόδοση των ιταλικών ομολόγων εκτοξεύεται για πρώτη φορά στη διάρκεια αυτής της κρίσης πάνω από το κρίσιμο όριο του 5%, όπως συνέβη χθες, τότε γίνεται σαφές ότι κάτι πάει πολύ στραβά στα σχέδια διάσωσης των περιφερειακών οικονομιών της ευρωζώνης. Και το ερώτημα όλων όσοι παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα της εξελίξεις είναι πλέον αν τα ίδια τα σχέδια διάσωσης ανοίγουν την πόρτα για τη διάλυση της ευρωζώνης. Η χθεσινή ημέρα ίσως αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντική για το μέλλον, καθώς έδειξε ότι για κάθε «τρύπα» που επιχειρούν να μπαλώσουν πρόχειρα οι ανίκανες και άτολμες πολιτικές ηγεσίες, που άγονται και φέρονται από τους χρεοκοπημένους banksters της Γηραιάς Ηπείρου, ανοίγει μια άλλη, ακόμη μεγαλύτερη:
- Στο ελληνικό «μέτωπο», άρχισε να φαίνεται κάποιο «φως»: σε σημερινή συνάντηση κορυφαίων Ευρωπαίων τραπεζιτών θα συζητηθεί μια νέα πρόταση για το roll-over του χρέους, ελαφρώς λιγότερο τοκογλυφική για την Ελλάδα από το αρχικό σχέδιο των Γάλλων τραπεζιτών. Η νέα πρόταση, όπως αποκαλύφθηκε από τους “Financial Times”, περιλαμβάνει σημαντική μείωση του επιτοκίου των νέων 30ετών ομολόγων που θα εκδοθούν. Αντί για μέγιστο επιτόκιο 8% πάμε πλέον για επιτόκιο χαμηλότερο από το 6%, ενώ οι τράπεζες φαίνεται ότι θα συμφωνήσουν να μειωθεί ή και να εξαλειφθεί το ποσό από τα νέα δάνεια που, σύμφωνα με την αρχική πρόταση, η Ελλάδα θα ήταν υποχρεωμένη να δεσμεύσει σε ένα ειδικό ταμείο ασφάλισης των πιστωτών από τον κίνδυνο χρεοκοπίας. Πιθανό είναι στη σημερινή συνάντηση οι banksters να συμφωνήσουν ότι θα μετακυλήσουν στη βάση των νέων, ευνοϊκότερων για την Ελλάδα, προτάσεων ένα ποσό χρέους αρκετά σημαντικό, ώστε να έχουν οι κυβερνήσεις το πρόσχημα για να εγκρίνουν τα δάνεια του νέου, μεγάλου ελληνικού «πακέτου» διάσωσης. Πιθανόν, λοιπόν, μετά τη σημερινή συνάντηση να ανοίξει ο δρόμος για συμφωνία στο Eurogroup της 11ης Ιουλίου, επί του νέου χρηματοδοτικού σχήματος που (υποτίθεται ότι) θα κρατήσει την Ελλάδα σε απόσταση ασφαλείας από τη χρεοκοπία ως τα μέσα του 2014.
- Την ίδια ώρα, όμως, που θα έλεγε κανείς ότι η διαφαινόμενη συμφωνία των τραπεζιτών φέρνει καλά νέα για όσους εξακολουθούν να πιστεύουν στο ευρωπαϊκό μοντέλο διασώσεων με περισσότερη ρευστότητα και ατελείωτη λιτότητα, οι εξελίξεις στις αγορές δημιουργούν εντελώς αντίθετη δυναμική! Η Moody’s «τσεκούρωσε» την αξιολόγηση της πορτογαλικών ομολόγων σε “junk”, ακριβώς επειδή το μοντέλο «Διάσωσης Νο2» για την Ελλάδα μεταφέρει μεγαλύτερα βάρη στους ιδιώτες πιστωτές και είναι πιθανό το ίδιο να συμβεί αργότερα και με τις άλλες περιφερειακές οικονομίες της ευρωζώνης. Αυτή η «εχθρική» κίνηση του αμερικανικού οίκου αξιολόγησης δείχνει ότι όσο προχωρούν τα σχέδια διάσωσης, τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος να βρεθούν όλα τα ομόλογα της περιφέρειας στην κατηγορία «σκουπιδιών».
- Ταυτόχρονα, η Moody’s επισήμανε με νόημα, ότι αν προχωρήσει το σχέδιο ανακύκλωσης του ελληνικού χρέους είναι πιθανό να ζητηθεί από τις εποπτικές αρχές να «γράψουν» όσες τράπεζες μετάσχουν στο σχέδιο ζημιές στους ισολογισμούς τους από τα ελληνικά ομόλογα, τις οποίες ως τώρα κρατούν κρυφές, αποτιμώντας τα ομόλογα με βάση τις αξίες κτήσεως και όχι με τις πολύ χαμηλότερες τιμές στην αγορά. Η επισήμανση αυτή της Moody’s είναι ιδιαίτερα σημαντική, γιατί οδηγεί τη συζήτηση πιο κοντά στην ουσία του προβλήματος: πόσο ακόμη, άραγε, θα μπορούν να υποκρίνονται οι Ευρωπαίοι τραπεζίτες ότι δεν έχουν ζημιές από τα ομόλογα των ουσιαστικά χρεοκοπημένων χωρών της περιφέρειας;
- Κάπως έτσι, ξεκινώντας από φαινομενικά «θετικές» εξελίξεις στο ελληνικό πρόβλημα, η ευρωζώνη κατέληξε μέσα στην ίδια ημέρα σε ακόμη σοβαρότερη επιδείνωση της κρίσης. Το ευρώ έχασε χθες σχεδόν 1% έναντι του δολαρίου, ενώ μετά τη «σφαλιάρα» της Moody’s στην Πορτογαλία σημειώθηκε κύμα εξόδου όχι μόνο από τα ομόλογα της Ισπανίας, κάτι που ήταν αναμενόμενο, αλλά οι πιέσεις επεκτάθηκαν και στα ιταλικά ομόλογα. Αν στην παρούσα κρίση γίνει και η Ιταλία μέρος του προβλήματος, προφανές είναι ότι θα βρεθούμε ένα βήμα πριν τη διάλυση της ευρωζώνης, καθώς τα μεγέθη της οικονομίας της και του χρέους είναι απαγορευτικά για οποιαδήποτε σκέψη περί διάσωσης.
Είναι σαφές ότι η διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερα προβλήματα, που είναι όλο και πιο δύσκολο να αντιμετωπισθούν από τις πολιτικές ηγεσίες με το ίδιο εσφαλμένο μοντέλο που επέλεξαν εξαρχής, δηλαδή ρίχνοντας συνεχώς νέα κεφάλαια των φορολογουμένων σε χρέη που είναι αδύνατο να εξυπηρετηθούν και ζητώντας όλο και μεγαλύτερες δόσεις λιτότητας από τις υπερχρεωμένες οικονομίες. Σύντομα ίσως να μην μπορούν πλέον να «κλωτσήσουν μακριά» τους «κουβάδες» των υπερχρεωμένων οικονομιών. Τότε θα χρειασθεί ή να αποδεχθούν τη διάλυση της ευρωζώνης, ή μια γενναία αλλαγή στην αρχιτεκτονική της, όχι κατ’ ανάγκη φιλική προς τα συμφέροντα των χρεοκοπημένων banksters...