Σε status… σκουπιδιού η Αγροτική Τράπεζα!

Μέσα στον ορυμαγδό της υποβάθμισης της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας από την Fitch ένα σκαλοπάτι πάνω από την κατηγορία junk (σκουπίδια), αλλά και της υποβάθμισης των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών, απαρατήρητη πέρασε η υποβάθμιση της αξιολόγησης της Αγροτικής Τράπεζας σε κατηγορία… σκουπιδιού.

Η ΑΤΕ έγινε και πάλι σαφές ότι εντάσσεται σε ειδική κατηγορία του τραπεζικού συστήματος, καθώς η Fitch την υποβάθμισε στην κατηγορία ΒΒ+, που είναι η υψηλότερη της… χαμηλότερης (junk) κατηγορίας αξιολογήσεων. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι κάθε προσπάθεια άντλησης χρηματοδότησης από την αγορά θα καταλήγει για την Αγροτική σε απαγορευτικά υψηλό κόστος, που ισοδυναμεί με αδυναμία πρόσβασης στην αγορά.

Όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη, η ΑΤΕ έχει δύο ιδιαιτερότητες που την φέρνουν σε αυτή την εξαιρετικά δυσμενή θέση:

1. Είναι η μοναδική τράπεζα που ελέγχεται πλήρως από το Δημόσιο, με ελάχιστη συμμετοχή ιδιωτών στη μετοχική της σύνθεση. Αυτό σημαίνει, με δεδομένη την οξύτατη κρίση που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, ότι η ΑΤΕ θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις πιέσεις της συγκυρίας και τα χρόνια προβλήματά της, με ένα βασικό μέτοχο που ουσιαστικά θα έχει πολύ μικρές δυνατότητες κάλυψης μελλοντικών αυξήσεων κεφαλαίου.

2. Το χαρτοφυλάκιο της τράπεζας, ύστερα από αρκετά χρόνια… εξυγίανσης από τη διοίκηση Μηλιάκου, παραδόθηκε με μεγάλες «τρύπες» στη διοίκηση Πανταλάκη. Οι επισφάλειες υποχρέωσαν τη νέα διοίκηση να προχωρήσει σε μεγάλου ύψους διαγραφές δανείων, που βύθισαν το 2009 την ΑΤΕ σε ζημιές άνω των 400 εκατ. ευρώ μετά τους φόρους.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι η τράπεζα εμφάνισε λειτουργικά κέρδη 408,4 εκατ. ευρώ, αλλά η τελική γραμμή του ισολογισμού κατέληξε στις ζημιές που προαναφέρθηκαν, μετά την αύξηση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις κατά 825,3 εκατ. ευρώ! Ο δείκτης κάλυψης μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στο 71%, πολύ υψηλότερα από το μέσο όρο της αγοράς, σύμφωνα με τη διοίκηση, αλλά στην πραγματικότητα ελάχιστοι μπορούν να διαβεβαιώσουν, ότι στις σημερινές συνθήκες ο ισολογισμός της τράπεζας δεν θα απαιτήσει την εγγραφή μεγάλων προβλέψεων και φέτος.

Η διοίκηση Πανταλάκη έχει ελάχιστα χρονικά περιθώρια να επιχειρήσει να «συμμαζέψει» εκ των ενόντων τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζει η τράπεζα, πριν χρειασθεί να απευθυνθεί και πάλι στο Δημόσιο για νέα ενίσχυση του κεφαλαίου. Στην πραγματικότητα, με δεδομένες τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζει φέτος το τραπεζικό σύστημα συνολικά εν μέσω της ύφεσης, η ΑΤΕ μπορεί να ελπίζει μόνο σε θετικά αποτελέσματα από το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων της, στην περίπτωση που εξομαλυνθούν οι συνθήκες στην αγορά.

Το ερώτημα είναι αν και σε ποιο βαθμό μπορεί το Δημόσιο να ανταποκριθεί σε μελλοντικές ανάγκες ενίσχυσης της Αγροτικής. Η δυσμενής συγκυρία εκ των πραγμάτων θα επαναφέρει στο προσκήνιο τα σενάρια ενός υποχρεωτικού «γάμου» με το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, που έχει πολύ ισχυρότερο ισολογισμό και θα μπορούσε να προσφέρει «αιμοδοσία» στην ΑΤΕ. Το σενάριο είχε διαψευσθεί το περασμένο φθινόπωρο, αλλά οι ρεαλιστές της αγοράς περιμένουν ότι σύντομα θα αρχίσει και πάλι να συζητείται…