Τη δημιουργία επιτροπών διαιτησίας επαγγελματικής στέγης προτείνει η ΕΣΕΕ, για την προσωρινή μείωση των ενοικίων επαγγελματικών ακινήτων που ανήκουν σε Ιδρύματα, Κληροδοτήματα και ΝΠΔΔ.Όπως επισημαίνεται, η βαθιά ύφεση στην αγορά και η οικονομική δυσπραγία έχουν προκαλέσει προβλήματα και στην επιχειρηματικότητα, με αποτέλεσμα μισθωτικές συμφωνίες που στηρίχθηκαν στην ελευθερία των συμβάσεων αλλά έλαβαν υπόψη τους τα οικονομικά και επιχειρηματικά δεδομένα άλλων –καλύτερων- εποχών, να μην μπορούν πλέον να παράγουν τα αποτελέσματά τους και οι επιχειρηματίες, λόγω του μειωμένου τζίρου, να μην είναι σε θέση να ανταποκριθούν στην ανεπίκαιρη πια υποχρέωση καταβολής ενοικίων και αυξήσεων, που συμφωνήθηκαν υπό καθεστώς ανάπτυξης και οικονομικής ευμάρειας.
Το σοβαρό αυτό πρόβλημα επιτείνει περαιτέρω η δυσκαμψία των Νομικών ΠροσώπωνΔημοσίου Δικαίου, που νοικιάζουν τα ιδιόκτητα ακίνητά τους, να προχωρήσουν σε μειώσεις, ακόμη και όταν αναγνωρίζουν την σχετική ανάγκη.
Η πρόταση του εμπορικού κόσμου σχετικά με την αναπροσαρμογή των επαγγελματικών μισθωμάτων σε χαμηλότερα επίπεδα και ειδικότερα με τα ακίνητα που ανήκουν σε ιδρύματα, κληροδοτήματα και ΝΠΔΔ, δεν έχει καμία σχέση με «ενοικιοστάσιο» και επιστροφή στο παρελθόν, αφού οι συμφωνίες μεταξύ ιδιωτών είναι ικανοποιητικές.
Η πρόταση της ΕΣΕΕ επικεντρώνεται στη λύση της διαμεσολάβησης και διαιτησίας με τη δημιουργία επιτροπών διαιτησίας επαγγελματικής στέγης και τη συμμετοχή ενός εκπροσώπου των ιδιοκτητών που θα ορίζεται από την ΠΟΜΙΔΑ, ενός εκπροσώπου κατά περίπτωση της ΕΣΕΕ και της ΓΣΒΕΕ μέλος του Εμπορικού ή Επαγγελματικού Επιμελητηρίου και ενός δικηγόρου ή συμβολαιογράφου του τοπικού Συλλόγου, ως Προέδρου.
Όπως σημειώνεται, "Η διαδικασία της διαμεσολάβησης και της διαιτησίας θεωρούμε ότι ήρθε στην Ελλάδα για να μείνει και να εξελιχτεί σε θεσμό. Προέχει, βεβαίως, η ενημέρωση των πολιτών, η εξοικείωση του επιχειρηματικού κόσμου και η ανάλυση για τα οφέλη της χρήσης της. Η εισαγωγή του συγκεκριμένου θεσμού στη χώρα μας, σίγουρα έχει αργήσει, γι’ αυτό άλλωστε κρίνεται από πολλούς ως απάντηση στην «κοινωνική αναγκαιότητα» και ιδιαίτερα για μια ναυτική και εμπορική χώρα όπως η Ελλάδα θα έπρεπε να ήταν «παράδοση»".
Από το 2006 λειτουργεί ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία το Ελληνικό ΚέντροΔιαμεσολάβησης και Διαιτησίας (ΕλλΚΔΔ), με σκοπό να διασφαλίσει την εφαρμογή και να παρακολουθεί την εξέλιξη της διαμεσολάβησης μεταξύ των επιχειρήσεων, ενώ πρόσφατα με το ν.3868/2010 έγινε νόμος του κράτους.
Το ΥπΠΑΑΝ έχει εντάξει τη διαμεσολάβηση μεταξύ ΜμΕ ως δράση στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» (ΕΠΑΝ ΙΙ 2007-2013), ενώ χρηματοδότησε για πρώτη φορά την εκπαίδευση διαμεσολαβητών στην Ελλάδα. Επίσης, έχει υπογραφεί Διακήρυξη Προθέσεων για τη σύνδεση των παρεχόμενων υπηρεσιών του ΕλλΚΔΔ και των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων.
Διευκρινίζεται ότι ο διαμεσολαβητής δεν είναι δικαστής, δεν έχει καμία απολύτως δικαστική εξουσία να αποφασίζει το δίκαιο και το σωστό, αλλά το έργο του είναι να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των διαφωνούντων μερών, ώστε να καταλήξουν σε κοινή λύση στις διαφορές τους. Τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης είναι η ταχύτητα, η αποτελεσματικότητα, η αξιοπιστία, η αντικειμενικότητα, η ευελιξία, οι χαμηλές δαπάνες, η συμμετοχή και των δύο πλευρών, η απλότητα στη διαδικασία, ο προσανατολισμός στα ουσιαστικά συμφέροντα και όχι στα τυπικά δικαιώματα. Είναι μια εκούσια, οικειοθελής διαδικασία και αυστηρά εμπιστευτική.
Η Επιτροπή Διαιτησίας θα μπορεί να κρίνει αιτήματα εκμισθωτών και μισθωτών για βραχυπρόθεσμη αναπροσαρμογή του ύψους των ενοικίων επαγγελματικής στέγης, ενώ θα νομιμοποιεί τις αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων των ΝΠΔΔ να μπορούν να προχωρούν εντός ενός μηνός σε μειώσεις συμβατικών μισθωμάτων, όταν διαπιστώνεται ανάλογη ανάγκη. Οι συγκεκριμένες αποφάσεις θα κοινοποιούνται στον Πάρεδρο της Περιφέρειας και στο Ελεγκτικό Συνέδριο, χωρίς να απαιτείται σχετική έγκριση, που συνήθως διαρκεί πάνω από 6 μήνες.
Τονίζεται, επίσης, ότι η νομοθέτηση της πρότασης της ΕΣΕΕ έχει ιδιαιτέρως μεγάλη σημασία για τον επιχειρηματικό κόσμο, καθότι το μίσθωμα αποτελεί, ανάλογα με την περιοχή, το 20% - 30% του συνολικού λειτουργικού κόστους κάθε επιχείρησης. Το αποτέλεσμα θα είναι ιδιαίτερα επωφελές, τόσο για τις επιχειρήσεις που θα πάρουν ανάσα και θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν και να απασχολούν το προσωπικό τους, όσο και για τους ίδιους τους ιδιοκτήτες και τα ΝΠΔΔ, που θα διατηρήσουν τη βάση των μισθωτών τους ακέραιη, χωρίς να κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με άδειους και άχρηστους ιδιόκτητους χώρους, που δεν θα μπορούν να εκμεταλλευθούν.
Οι όποιες εμπορικές διαφορές και επιχειρηματικές διαφωνίες μπορούν πλέον να λύνονται με άλλες εξίσου νόμιμες, αιτιολογημένες, ταχύτατες και λιγότερο δαπανηρές διαδικασίες, αφού ο Έλληνας μπορεί να είναι «καυγατζής», αλλά δεν είναι «δικομανής», ιδιαίτερα σήμερα που δεν υπάρχει η πολυτέλεια αναμονής τελεσίδικης δικαστικής απόφασης καθώς τα περιθώρια επιβίωσης των επιχειρήσεων είναι περιορισμένα.
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου συνεργάζεται στενά με το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας για τη διευθέτηση του προβλήματος και σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργού κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, η δυνατότητα σχετικής νομοθετικής ρύθμισης αντιμετωπίζεται θετικά.