www.agrafos.gr

Από τον Κόνραντ Αντενάουερ ως την Αγγέλα Μέρκελ, οκτώ καγκελάριοι κυβέρνησαν τη μεταπολεμική Γερμανία. Αλλά η Μέρκελ αποτελεί τη μοναδική καγκελάριο που δέχτηκε τόσο εκτεταμένα πυρά από όλες τις πλευρές του πολιτικού, θεσμικού και διπλωματικού φάσματος: τον επικεφαλής του κράτους, τους πιο προβεβλημένους δημόσιους αξιωματούχους, τον πρόεδρο της γερμανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας, τους αντιρρησίες βουλευτές της κυβέρνησής της, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, σημαντικό κομμάτι του κόσμου των επιχειρήσεων, μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων και τους πιο σημαντικούς συμμάχους της Γερμανίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το ασταθές κλίμα που κυριαρχεί σήμερα στη Γερμανία, σε συνδυασμό με τις συσσωρευμένες εντάσεις της Ευρωζώνης, υποδεικνύουν, πως η ήδη 6ετής πρωθυπουργία της Μέρκελ εισέρχεται στο πιο κρίσιμο στάδιο της. Η ήττα της Κυριακής στις περιφερειακές εκλογές του Μεκλεμβούργου-Δυτικής Πομερανίας, που είναι και η περιφέρεια της ίδιας της Μέρκελ, ήταν η τελευταία και ίσως η πιο απογοητευτική από μια σειρά ανάλογα απογοητευτικών εκλογικών αποτελεσμάτων για τους Χριστιανοδημοκράτες φέτος. Και τίποτα καλύτερο δεν αναμένεται για τις περιφερειακές εκλογές του Βερολίνου που θα γίνουν στις 18 Σεπτεμβρίου.

Στη συνέχεια όμως η Γερμανίδα καγκελάριος δεν θα έχει να αντιμετωπίσει άλλες περιφερειακές εκλογές ως την άνοιξη του 2013, 6 μήνες πριν τις γενικές εκλογές της Γερμανίας που θα γίνουν το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Η Αγγέλα Μέρκελ έχει λοιπόν μπροστά της 18 ολόκληρους μήνες ως τις επόμενες περιφερειακές εκλογές και δύο χρόνια ως τις κρίσιμες γι’ αυτήν γενικές εκλογές προκειμένου να αναζωογονήσει την πρωθυπουργία της και να διαψεύσει όλους εκείνους που ισχυρίζονται ότι η επιφυλακτικότητα, η βραδύτητα στη λήψη αποφάσεων αλλά και ο απρόβλεπτος χαρακτήρας τους, σε ορισμένες περιπτώσεις – όπως η στροφή 180 μοιρών που έκανε σε σχέση με τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας – υπονομεύουν την ισχύ της στο εσωτερικό της χώρας αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι βασικές γραμμές κριτικής που έχουν σαν στόχο την Μέρκελ είναι αντιφατικές μεταξύ τους. Για παράδειγμα, ο πρώην καγκελάριος και πολιτικός της μέντορας Χέλμουτ Κολ καθώς και ο επικεφαλής της σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης την κατηγορούν για παρωχημένη προσέγγιση των συμφερόντων της Γερμανίας στον αγώνα διάσωσης της Ευρωζώνης. Αντιθέτως, οι δυσαρεστημένοι του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, όπως επίσης και εκατομμύρια ψηφοφόροι την κατηγορούν ότι ξεπουλάει τα γερμανικά συμφέροντα και ενδίδει στα αιτήματα των σπάταλων Ευρωπαίων του Νότου. Προφανώς αποκλείεται να είναι σωστές και οι δύο πλευρές.

Στην πραγματικότητα η Αγγέλα Μέρκελ αποδεικνύει αξιοσημείωτες ικανότητες στη χάραξη ενός μέσου δρόμου κατά τη διάρκεια της κρίσης. Την επόμενη βδομάδα θα γίνει η συζήτηση για την επέκταση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στο γερμανικό Κοινοβούλιο και η Γερμανίδα καγκελάριος θέλει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των βουλευτών του κεντροδεξιού συνασπισμού της. Αν τα καταφέρει θα έχει πετύχει μια σημαντική πολιτική νίκη. Αν όμως οι αντάρτες της κυβέρνησής της την υποχρεώσουν να ζητήσει στήριξη από τις ψήφους της αντιπολίτευσης, η ισχύς της Μέρκελ θα έχει εξασθενήσει και ίσως ακολουθήσει η παρακμή.

Είναι αλήθεια βέβαια ότι η Αγγέλα Μέρκελ αποφεύγει τους κινδύνους και πολύ συχνά βρίσκεται πίσω από τα γεγονότα στην κρίση, αντιδρώντας σε κάθε γύρο αναταραχής των αγορών και όχι υποστηρίζοντας μια ουσιαστική λύση. Δεν πρέπει όμως να υποτιμά κανείς τις δυσκολίες που έχει ο συμβιβασμός της αρνητικής γερμανικής κοινής γνώμης με τις ανάγκες προστασίας του ευρώ. Στην πραγματικότητα οι ηγέτες των άλλων πλούσιων κρατών του Βορρά, για παράδειγμα της Φιλανδίας και της Ολλανδίας, είναι πολύ πιο ένοχοι από τη Μέρκελ στις αρνήσεις τους να αναλάβουν τα βάρη της συμμετοχής στην Ευρωζώνη.

Η Γερμανίδα καγκελάριος είναι πιο δημοφιλής από την κυβέρνηση της, επωφελείται από την αδυναμία της αντιπολίτευσης και μπορεί ακόμα να πετύχει πολλά. Είναι λιγότερο αναβλητική και προσηλωμένη στις ανάγκες της εσωτερικής πολιτικής σκηνής από ό,τι δηλώνουν οι επικριτές της. Αλλά καθώς πλησιάζει η ώρα της αλήθειας για την Ευρωζώνη, είναι καιρός να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να αναλάβει την ηγεσία.