Ως επανεκκίνηση της κυβέρνησης που θα επιχειρήσει να οδηγήσει τη χώρα στη μεταμνημονιακή εποχή χαρακτηρίζεται από υψηλόβαθμους κυβερνητικούς παράγοντες ο σαρωτικός και στοχευμένος ανασχηματισμός που συμφώνησαν οι Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος και ανακοινώθηκε το απόγευμα της Δευτέρας, κατά την παράδοση των τελευταίων δυο ετών, ανήμερα του Αγίου Πνεύματος.Ο Πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης δεν διατάραξαν τις κομματικές ισορροπίες μεταξύ ΝΔ και ΠαΣοΚ και κεντρικό πρόσωπο του ανασχηματισμού αποτελεί αναμφίβολα ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς Γκίκας Χαρδούβελης που παίρνει τη θέση του Γιάννη Στουρνάρα στο υπουργείο Οικονομικών, με τον μέχρι χθες «τσάρο» της οικονομίας να είναι σε λίγες ημέρες ο νέος διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος.
Είναι ένα πρόσωπο που θα διαχειριστεί την πολύ σοβαρή υπόθεση της διαπραγμάτευσης του χρέους, αλλά και θα επιδιώξει τη μετάβαση στη μεταμνημονιακή εποχή με επίκεντρο και τη μείωση της φορολογίας.
Η επιλογή του κ. Χαρδούβελη που διετέλεσε διευθυντής του οικονομικού γραφείου των τέως πρωθυπουργών, Κώστα Σημίτη και Λουκά Παπαδήμου και χειρίστηκε την υπόθεση της αναδιάρθρωσης του χρέους, αποτελεί κατά υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη και ένα σαφές μήνυμα σταθερότητας και συνέχειας της οικονομικής πολιτικής προς τους κύκλους των πιστωτών.
«Δεν ήταν επιλογή της τελευταίας στιγμής» είπε αυθόρμητα ο Πρωθυπουργός για τον κ. Χαρδούβελη, σε μια σύντομη συνομιλία που είχε με τους πολιτικούς συντάκτες, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι τον είχε επιλέξει εδώ και καιρό με βάση συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Το θέμα της επιλογής του κ. Χαρδούβελη χειρίστηκαν με άκρα μυστικότητα προσωπικά οι κκ. Σαμαράς και Βενιζέλος και δεν είχαν καμία εικόνα οι στενοί τους συνεργάτες. Αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που κυκλοφορούσαν διάφορα σενάρια και έγινε κυριολεκτικά «χορός» ονομάτων για τη θέση του νέου «τσάρου».
Παράλληλα το Μέγαρο Μαξίμου δίνει σήμα στην ελληνική κοινωνία ότι έχει αποκωδικοποιήσει σωστά το μήνυμα των ευρωεκλογών και θα προβεί σε συγκεκριμένες διορθωτικές παρεμβάσεις, όπως π.χ. στο επίπεδο της φορολογίας και θα δοθεί η μάχη για την ανάπτυξη.
Εξάλλου, είναι σαφές αυτό και από την κίνηση να παραμείνει στο πόστο του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας (ΝΔ) και ο υφυπουργός Γιώργος Μαυραγάνης, αλλά και η μετακίνηση του Νίκου Δένδια από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης στο παραγωγικό υπουργείο Ανάπτυξης.
Επίσης η απόφαση για παραμονή του Γιάννη Βρούτση στη θέση του υπουργού Εργασίας και του Βασίλη Κεγκέρογλου (ΠαΣοΚ) αποτυπώνει την προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει ότι θα ενισχυθεί η κοινωνική πολιτική, ενώ οι δυο νέοι υφυπουργοί, Αντώνης Μπέζας και Γιάννης Πλακιωτάκης, θα αναλάβουν, ο πρώτος την ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων και ο δεύτερος τη διαχείριση των κονδυλίων για την ανεργία και τον ΟΑΕΔ.
Κατά τον Πρωθυπουργό, η νέα κυβέρνηση είναι «ένα νέο εντελώς σχήμα» και οι επιλογές των προσώπων«είναι πολύ προσεκτικές και στοχευμένες» και όπως σχολιάζουν πολλοί υπουργοί και βουλευτές της ΝΔ και του ΠαΣοΚ το νέο υπουργικό συμβούλιο θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.
Μένει να φανεί στην πράξη, ότι αυτή η κυβέρνηση δεν είναι εκλογική και έχει στόχο να ξεπεράσει το σκόπελο της προεδρικής εκλογής, κερδίζοντας πολλά στοιχήματα, κυρίως στο επίπεδο της καθημερινότητας των πολιτών παράλληλα με τις διορθωτικές κινήσεις που είναι απαραίτητες στην οικονομική πολιτική.
Το νέο σχήμα, εάν το αποκρυπτογραφήσει κανείς προσεκτικά, επιχειρεί να ισορροπήσει μεταξύ των τεχνοκρατών και προσώπων που έχουν την έξωθεν καλή μαρτυρία στον κύκλο των πιστωτών με βάση τις διαπραγματεύσεις των δυο τελευταίων ετών και από την άλλη των προσώπων που έχουν πιο λαϊκό προφίλ και χαρακτηρίζονται ως υπερασπιστές της «λαϊκής» ή «κοινωνικής» δεξιάς.
Για μια ακόμη φορά υπήρξαν συμβιβασμοί και ισορροπίες λόγω και του έτερου κυβερνητικού εταίρου, του ΠαΣοΚ, ενώ και οι δυο πλευρές μεταδίδουν ότι σε κρίσιμα υπουργεία τοποθετήθηκαν πρόσωπα-κλειδιά.
Συγκεκριμένα το νέο σχήμα αριθμεί πλέον 46 μέλη –από 41 που ήταν πριν- και συγκεκριμένα έχει 19 υπουργούς, έξι αναπληρωτές και 21 υφυπουργούς (δυο επιπλέον για τη ΝΔ και άλλοι δυο για το ΠαΣοΚ). Από τη ΝΔ προέρχονται τα 32 μέλη του υπουργικού συμβουλίου, ενώ τα 13 ανήκουν στο ΠαΣοΚ, ενώ το 46ο μέλος είναι ο εκσυγχρονιστής κ. Χαρδούβελης που είναι αρκετά φιλόδοξος.
Εκτός κυβέρνησης έμειναν από πλευράς ΝΔ, οι Γιάννης Μιχελάκης, Πάνος Παναγιωτόπουλος,Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, Άδωνις Γεωργιάδης και Θόδωρος Καράογλου, αλλά και πέντε υφυπουργοί: Ζέτα Μακρή, Κώστας Γκιουλέκας, Αθανάσιος Σκορδάς και Αθανάσιος Δαβάκης. Από την πλευρά του ΠαΣοΚ αντικαταστάθηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης και ο υφυπουργός Παιδείας Συμεών Κεδίκογλου.
Στο νέο σχήμα δεν συμμετέχει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου. Στη θέση του ορίστηκε για πρώτη φορά γυναίκα, η βουλευτής Β΄ Αθήνας Σοφία Βούλτεψη με την οποία επικοινώνησε προσωπικά ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Η κυρία Βούλτεψη θα χειριστεί και τα ΜΜΕ.
Όπως σε κάθε ανασχηματισμό, έτσι και στο συγκεκριμένο, υπάρχουν γκρίνιες και παράπονα από διάφορους βουλευτές της ΝΔ και του ΠαΣοΚ, αλλά σε επίπεδο παρασκηνίου. Η μεγάλη έκπληξη για πολλούς, πέρα από αυτή του κ. Χαρδούβελη ήταν σε πρώτο βαθμό, η τοποθέτηση του νεαρού Βασίλη Κικίλια στη θέση του υπουργού Δημόσιας Τάξης και σε δεύτερο βαθμό του Αργύρη Ντινόπουλου στο πόστο του υπουργού Εσωτερικών. Αναμφίβολα είναι ένα στοίχημα που μένει να φανεί εάν θα το κερδίσει ο Πρωθυπουργός.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μετακινήσεις ήταν αυτή του Νίκου Δένδια από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης στο υπουργείο Ανάπτυξης, στο οποίο και δίνει ιδιαίτερο βάρος ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Στόχος η ανάπτυξη, η απορρόφηση κονδυλίων από το νέο ΕΣΠΑ, οι επενδύσεις, αλλά και η μάχη κατά της ακρίβειας. Ο κ. Δένδιας θεωρείται ένα πρόσωπο που θα «τρέξει» το υπουργείο και θα έχει, όπως αναμένουν στο Μαξίμου, καλύτερες επιδόσεις από τον προκάτοχό του κ. Χατζηδάκη και τον χαρακτηρίζουν ως ένα φιλελεύθερο πολιτικό με αναπτυξιακή λογική. Εδώ η έκπληξη ήταν η απομάκρυνση του Θανάση Σκορδάαπό τη θέση του υφυπουργού, ενώ παρέμεινε ο Νότης Μηταράκης ως υφυπουργός αρμόδιος για τις επενδύσεις και τοποθετήθηκαν άλλοι δυο υφυπουργοί. Ο ένας είναι ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος(ΠαΣοΚ) που θα χειριστεί το ΕΣΠΑ και ο Γεράσιμος Γιακουμάτος (συναντήθηκε προ ημερών με τον κ. Σαμαρά) που θα δώσει τη μάχη στις…«λαϊκές αγορές».
Ιδιαίτερη σημασία δίνουν στο Μαξίμου και στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, όπου τοποθετήθηκε ο επί 18 χρόνια βουλευτής Πέλλας, Γιώργος Καρασμάνης που έχει σπουδές αγροτικής Οικονομίας. Στο ίδιο υπουργείο υπάρχει ως αναπληρωτής, ένα βασικό στέλεχος του ΠαΣοΚ, ο Πάρις Κουκουλόπουλος.
Επίσης από το πρωθυπουργικό επιτελείο προβάλλουν ως πολύ καλή επιλογή τον Αργύρη Ντινόπουλο για το υπουργείο Εσωτερικών, διότι ως πρώην δήμαρχος και υποψήφιος υπερνομάρχης Αττικής γνωρίζει άριστα τα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στο υπουργείο Εσωτερικών είχαμε ριζική αλλαγή, αφού μετακινήθηκε και ο Θεόφιλος Λεονταρίδης και από αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης ορίστηκε αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, ενώ στο υπουργείο επέστρεψε μετά από χρόνια ως υφυπουργός οΓιώργος Ντόλιος.
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος δεν υπήρχε περίπτωση να μετακινηθεί, αφού είχε συμφωνήσει εδώ και πολλές ημέρες με τον Πρωθυπουργό να παραμείνει στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Στο Πεντάγωνο παρέμεινε μαζί του ως αναπληρώτρια υπουργός η Φώφη Γεννηματά. Αντικαταστάθηκε ο υφυπουργός Αμυνας Αθανάσιος Δαβάκης (εκλέγεται στη Λακωνία) που είδε να εκλέγεται πρώτη φορά στη Σπάρτη αριστερός δήμαρχος. Νέος υφυπουργός ο Γιάννης Λαμπρόπουλος, τον οποίο ο Πρωθυπουργός χωρίς ίχνος κακίας, επέλεξε, παρά το γεγονός ότι τον πολέμησε και απλά του έδωσε την ευκαιρία επαναφέροντάς τον σε μια θέση που ήταν επί κυβερνήσεων Κώστα Καραμανλή.
Αμετάβλητη είναι η σύνθεση του υπουργείου Εξωτερικών, όπου ο κ. Βενιζέλος θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους υφυπουργούς του Δημήτρη Κούρκουλα και Ακη Γεροντόπουλο.
Σταθεροί στις θέσεις τους, καθώς υπάρχει ικανοποίηση στο Μέγαρο Μαξίμου, παραμένουν ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκος Μητσοτάκης και η υφυπουργός, Εύη Χριστοφιλοπούλου.
Αμετακίνητος, όπως αναμενόταν έμεινε ο υπουργός Υποδομών, Δικτύων και Μεταφορών, Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, ενώ θα συνεχίσει να έχει μαζί του ως υφυπουργό τον Μιχάλη Παπαδόπουλο.
Ριζική αλλαγή είχαμε στο υπουργείο Παιδείας, όπου ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος παρέδωσε στονΑνδρέα Λοβέρδο και εκτός υπουργείου βρέθηκαν ο γαλάζιος Κώστας Γκιουλέκας και ο πράσινοςΣυμεών Κεδίκογλου και τις θέσεις τους κατέλαβαν ως υφυπουργοί, δυο μέλη της Κ.Ο. της ΝΔ, οι Αλέκος Δερμετζόπουλος και Κώστας Κουκοδήμος.
Όπως αναμενόταν αμετάβλητη παρέμεινε και η σύνθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τον Γιάννη Μανιάτη στο πόστο του υπουργού, τον Νίκο Ταγαρά στη θέση του αναπληρωτή υπουργού και τον Μάκη Παπαγεωργίου στη θέση του υφυπουργού. Βέβαια νωρίς τη Δευτέρα είχε κυκλοφορήσει το όνομα της Νίκης Τζαβέλλα, χωρίς όμως να δοθεί συνέχεια.
Στις θέσεις τους παρέμειναν τελικά οι υπουργοί Δικαιοσύνης, Τουρισμού και Ναυτιλίας, ο Χαράλαμπος Αθανασίου (έχει άριστη και τακτική συνεργασία με τον κ. Βενιζέλο), η Ολγα Κεφαλογιάννη και οΜιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Στο υπουργείο Πολιτισμού τοποθετήθηκε ο Κώστας Τασούλας που πήρε τη θέση του Πάνου Παναγιωτόπουλου με υφυπουργό την Άντζελα Γκερέκου, ενώ παρέμεινε μόνο οΓιάννης Αδριανός υφυπουργός για θέματα αθλητισμού.
Ένα από τα μεγάλα στοιχήματα είναι στο υπουργείο Υγείας, όπου τη θέση του Αδωνι Γεωργιάδη πήρε οΜάκης Βορίδης. Εδώ επιβεβαιώθηκε η πρόβλεψη ότι εάν συμμετάσχει ο ένας στην κυβέρνηση, ο άλλος θα βρεθεί εκτός. Αναπληρωτής υπουργός θα είναι ο Λεωνίδας Γρηγοράκος που μετακινείται από τη θέση του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών.
Εκτός βρέθηκε η υφυπουργός Ζέττα Μακρή (χρεώνεται και την ήττα της ΝΔ στο δήμο Βόλο), ενώ η εκπρόσωπος της κοινωνικής δεξιάς, η Κατερίνα Παπακώστα (βουλευτής από το 2000) μπαίνει για πρώτη φορά στην κυβέρνηση ως υφυπουργός με αρμοδιότητα τα ιδρύματα Πρόνοιας, κ.α.
Στη νέα κυβέρνηση υπάρχει όσον αφορά τη ΝΔ ισχυρή εκπροσώπηση, για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, νομών της Βόρειας Ελλάδας, αλλά και δυνατή παρουσία της «λαϊκής δεξιάς» από τη Β΄ Αθηνών, όπου η ΝΔ έχει μεγάλο πρόβλημα.
Έχει υποχωρήσει η εκπροσώπηση στελεχών που αυτοχαρακτηρίζονται ως πιο κεντρογενείς, δεν υπάρχουν εκπρόσωποι της «καραμανλικής» πτέρυγας, ενώ για πρώτη φορά από το 1974 δεν εκπροσωπείται στην κυβέρνηση η Θεσσαλία. Στοιχείο προς αξιολόγηση είναι ότι υπάρχουν τρεις υφυπουργοί από το νομό Έβρο και κανείς από τους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης, όπου είχε δυναμική παρουσία το μειονοτικό κόμμα των μουσουλμάνων στις ευρωεκλογές.
Ακόμη, παρά το γεγονός ότι πολλοί ανέμεναν πως στο νέο σχήμα θα είχαν συμμετοχή, ο Άρης Σπηλιωτόπουλος και ο Γιώργος Κουμουτσάκος που ήταν υποψήφιοι για το Δήμο Αθήνας και την περιφέρεια Αττικής, τελικά ο κ. Σαμαράς είχε διαφορετική άποψη και απ’ ότι φάνηκε ενστερνίστηκε πλήρως τις αντιδράσεις πολλών βουλευτών της ΝΔ.
Μια ενδιαφέρουσα επισήμανση είναι ότι στελέχη που πορεύθηκαν μαζί με τον κ. Σαμαρά από τις πρώτες ημέρες που εξελέγη πρόεδρος της ΝΔ στα τέλη του 2009, πλέον δεν συμμετέχουν στην κυβέρνηση, όπως ο Πάνος Παναγιωτόπουλος, πρώτος εκπρόσωπος της ΝΔ επί προεδρίας του, ο Γιάννης Μιχελάκης που τον αντικατέστησε και ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος («πλήρωσε» λένε ορισμένοι τη μη στήριξη του Βασίλη Μιχαλολιάκου στη μάχη για το Δήμο Πειραιά) που ήταν ο πρώτος διευθυντής του πολιτικού γραφείου του.