www.agrafos.gr

Στην κινέζικη γλώσσα, με τα χαρακτηριστικά ιερογλυφικά που την συνθέτουν, η λέξη «κρίση» συμβολίζεται με τους χαρακτήρες των λέξεων «καταστροφή» κι’ «ευκαιρία». Με άλλα λόγια η περιεκτική σοφία της βαθιάς ασιατικής παράδοσης παραδέχεται πως το καινούργιο δεν έρχεται παρά μόνο μέσω ανατροπής - καταστρεπτικά βίαιης μερικές φορές – του παλιού. Το αντικρίζουμε αυτό σε κάθε απόπειρα ουσιαστικής μεταρρύθμισης. Όταν δηλ πρακτικές, συνήθειες και παραδόσεις εκθεμελιώνονται κάτω από σοβαρότατες συχνά αντιδράσεις. Όταν το καινούργιο γεννιέται, το παλιό είναι φυσικό να αντιδρά. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν οι εποχές είναι φορτισμένες από αντάρες κι αναστατώσεις. Με αποτέλεσμα ο ορίζοντας να είναι ομιχλώδης και οι προοπτικές ασαφείς. Όταν δηλ περνάμε τους πόνους του τοκετού, δίχως να είναι σίγουρο τι ακριβώς τελικά θα προκύψει – όταν δηλ το φύλο του παιδιού είναι ακόμη εντελώς άγνωστο.

Τέτοιες εποχές αγωνιώδους ασάφειας είναι εκείνες που προσδίδουν στα γεγονότα τον χαρακτήρα της κρίσης. Ελάχιστοι όμως αμφισβητούν πως τέτοιες καταστάσεις εγκυμονούν την οικοδόμηση του καινούργιου. Ασχετα αν πολλοί ενοχλούνται η άλλοι εξεγείρονται μια κι αυτό που πεθαίνει τους ήταν οικείο παρά τις όποιες του αδυναμίες, βόλευε με γκρίζες πρακτικές και οριακές παρανομίες πολλών τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα, κι άλλων χάιδευε, με ιστορικές ψευδαισθήσεις, τις πεποιθήσεις για μεγαλεία κι αψεγάδιστες πορείες αδιαμφισβήτητων επιτευγμάτων.

Είναι επίσης σίγουρο πως η πορεία των όποιων καινούργιων εξελίξεων δεν είναι ποτέ γραμμική. Ουδέποτε τα γεγονότα εξελίσσονται όπως κάποιος ακριβώς τα περιμένει. Είναι γνωστή η άποψη που λέει πως ο Θεός γλεντάει με τους ανθρώπους, όταν τους ακούει να κάνουν σχέδια για το μέλλον!! Το παράδειγμα των τελευταίων εξελίξεων στην Αίγυπτο είναι χαρακτηριστικό. Δηλαδή, τι ακριβώς έγινε εκεί; Ο λαός κινητοποιήθηκε για να ανατρέψει τον Μπουμπάρακ. Προφανώς για να απαλλαγεί από το ολοκληρωτικό καθεστώς που αυτός εκπροσωπούσε. Και τώρα ο κόσμος πανηγυρίζει γιατί ανέλαβε ο στρατός. Που βέβαια είχε φέρει και στήριζε τον Νάσερ, τον Σαντάτ και, για τα τελευταία 30 χρόνια, τον Μουμπάρακ!! Ξέχασα βέβαια πως ο στρατός στην Αίγυπτο είναι …σοσιαλιστικών τάσεων. Ενώ, απλά, οι προηγούμενοι ήσαν μόνο μέλη της Σοσιαλιστικής Διεθνούς… Ο αγώνας τώρα φαίνεται πως αρχίζει να …δικαιώνεται !

Όλα αυτά δείχνουν την ματαιότητα κινήσεων που δεν θεμελιώνονται σε στέρεες βάσεις και σε ορθολογικές επιλογές. Η κρίση είναι πάντοτε και εφαλτήριο νέων ευκαιριών. Μπορεί όμως εύκολα να γίνει και η ταφόπετρα των προσδοκιών και των ονείρων γενεών ολόκληρων. Η επανάσταση των μπολσεβίκων στη Ρωσία έριξε τον λαό της χώρας αυτής, και μαζί τους μερικές δεκάδες εκατομμύρια κατοίκων της Κεντρικής Ασίας και της Υπερκαυκασίας (λίγο αργότερα μάλιστα και τους λαούς της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και του μεγαλύτερου μέρους της Βαλκανικής) σε ένα ολοκληρωτικό εφιάλτη που κράτησε σχεδόν ογδόντα χρόνια! Τι θα γίνει αν τώρα κι εμείς κάνουμε τις λάθος επιλογές και βοηθήσουμε την κρίση να μας τσακίσει την ραχοκοκαλιά και να μας ρίξει σε ένα κυκεώνα κοινωνικής διάλυσης και οικονομικής αποσύνθεσης.

Τα τελευταία γεγονότα με την τρόικα αλλά και η ανοχή της έξαρσης της ανομίας στη χώρα είναι σαφείς ενδείξεις πως τα πράγματα δεν πηγαίνουν καθόλου καλά. Πέραν από τις ενοχλητικές και συνάμα προσβλητικές για τον λαό και την χώρα δηλώσεις των οικονομικών μας επιτηρητών αυτό που είναι κατά τη γνώμη μου φανερό είναι πως έχουν χάσει τον έλεγχο των εξελίξεων. Η πολιτική που έχουν προωθήσει – ιδίως η εμμονή των ευρωπαίων κυρίως (ΕΕ και ΕΚΤ) σε αυξήσεις φόρων και στην ατελέσφορη και τυφλή πάταξη της φοροδιαφυγής – θα ήταν φανερό και στα μάτια πρωτοετούς των οικονομικών πως δεν θα οδηγούσε σε αυξήσεις των δημοσίων εσόδων. Παρά μάλλον σε νέκρωση της αγοράς και σε κατάρρευση των δημοσίων εσόδων. Παράλληλα, η τρόικα αποσαφήνισε τον περασμένο Νοέμβριο τα μέτρα που όφειλε μέσα στο επόμενο τότε τρίμηνο να πάρει η κυβέρνηση για την ομαλή εκταμίευση της τέταρτης δόσης του δανείου (εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις, απελευθέρωση επαγγελμάτων, εξορθολογισμός δαπανών νοσοκομείων, ανασυγκρότηση και μείωση δαπανών ΔΕΚΟ κλπ). Τίποτε από αυτά ουσιαστικά δεν έγινε. Κι όμως η τρόικα δηλώνει σχετικά ικανοποιημένη!! Η συνευθύνη της λοιπόν για τα αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας είναι αυταπόδεικτη.

Οσο για την εκτεταμένη ανομία που συνεπαίρνει τη χώρα σύσσωμη η πολιτική ηγεσία του τόπου είναι συνυπεύθυνη. Αλλοι μεν διότι την ενθαρρύνουν κι άλλοι διότι την ανέχονται και συμβιώνουν μαζί της. Το εκρηκτικό κοινωνικό κοκτέηλ που έρχεται δεν ξέρω ποιος θα είναι αυτός που θα έχει την ατυχία να το σερβίρει. Το δράμα είναι πως τελικά θα υποχρεωθεί να το καταπιεί ολόκληρη η κοινωνία. Με άγνωστη κατάληξη. Όταν σπέρνουν ανέμους…