Stop στη χρεοκοπία και… start στο νέο ράλι!
Δημοσιεύτηκε: Κυρ 28 Μαρ 2010, 11:57
Η συμφωνία των Βρυξελλών και το «δώρο» της Φρανκφούρτης επαναφέρουν τα επενδυτικά κεφάλαια στις ελληνικές αγορές – Άλμα στο ΧΑ με αιχμή τον τραπεζικό κλάδο, «βουτιά» 38 μονάδων βάσης στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων διετίας – Κλειδί η επόμενη δημοπρασία 7ετών ομολόγων από τον ΟΔΔΗΧ
Ανάσα στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα δίνει η ιστορική συμφωνία των Βρυξελλών, που ουσιαστικά δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά δίνει τέλος σε όλα τα σενάρια για… σπάσιμο αδύναμων κρίκων της Ευρωζώνης, που είχαν τροφοδοτήσει όλες τις κερδοσκοπικές επιθέσεις των τελευταίων μηνών σε «περιφερειακά» ομόλογα και στο ίδιο το ευρώ. Πέραν της συμφωνίας αυτής, όμως, η δέσμευση της ΕΚΤ για παράταση του ευνοϊκού καθεστώτος αποδοχής ενεχύρων μέχρι το τέλος του 2011 αποτελεί ίσως και περισσότερο σημαντικό «δώρο» στις αγορές, αφού επιτρέπει σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες να αγοράζουν χωρίς… κρύο ιδρώτα τα ελληνικά και όλα τα άλλα «ασθενή» ομόλογα της Ευρωζώνης.
Οι ανακοινώσεις της Πέμπτης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έφεραν ήδη χθες ορατά αποτελέσματα στις αγορές, όχι μόνο της Αθήνας, αλλά διεθνώς. Όπως σχολίαζαν χαρακτηριστικά οι Financial Times στο απογευματινό τους σχόλιο για τις αγορές, οι αποφάσεις των Βρυξελλών τραβούν μια γραμμή κάτω από τη δημοσιονομική κρίση στην Ευρωζώνη, προσφέροντας τον καμβά για κάθε μελλοντική σταθεροποιητική παρέμβαση, εφόσον αυτή απαιτηθεί.
Οι επενδυτές, προσθέτουν οι F.T., παίρνουν από τις Βρυξέλλες ένα σαφές μήνυμα: «μην μπείτε στον κόπο να αναζητήσετε τον επόμενο στόχο (σ.σ.: κερδοσκοπικής επίθεσης), είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε στήριξη σε όσα μέλη της Ευρωζώνης την χρειαστούν». Αυτό το αποφασιστικό μήνυμα άλλαξε το σκηνικό στις αγορές από χθες, καθώς ο φόβος και η απροθυμία ανάληψης κινδύνων έδωσε τη θέση του στις προσδοκίες κερδών και στη διάθεση τοποθέτησης κεφαλαίων σε μετοχές και ομόλογα που μέχρι χθες αντιμετωπίζονταν με αισθήματα ανασφάλειας.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι η συμφωνία των Βρυξελλών ανέβασε όχι μόνο το ευρώ έναντι του δολαρίου, κοντά στο 1,34 δολ., αλλά και τον παγκόσμιο χρηματιστηριακό δείκτη FTSE, ενώ αναμενόταν χθες βράδυ να κλείσει με σημαντικά κέρδη και η Wall Street. Στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, το «πάρτι» των τραπεζικών μετοχών άρχισε από το άνοιγμα της συνεδρίασης και συνεχίσθηκε ως τη λήξη, ενώ στα spread δανεισμού καταγράφηκαν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες κινήσεις: στη δεκαετία οι συναλλαγές ήταν μάλλον υποτονικές και το κλείσιμο του spread «διστακτικό» (έπεσε κοντά στις 300 μονάδες), αλλά στους βραχυχρόνιους τίτλους καταγράφηκε εντυπωσιακή «βουτιά» απόδοσης, που μείωσε το spread κατά 38 μονάδες βάσης στη διετία, με την απόδοση των τίτλων να πέφτει στο 4,46%.
Το κλειδί των άμεσων εξελίξεων στην ελληνική κρίση βρίσκεται πλέον, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, στην επόμενη δημοπρασία 7ετών ομολόγων που ήδη δρομολογεί ο ΟΔΔΗΧ, σε συνεργασία με κοινοπρακτικό σχήμα τραπεζών. Η έκδοση δεν αποκλείεται να προχωρήσει και μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα και εκεί θα γίνει το πρώτο τεστ για τις αποδόσεις των ελληνικών τίτλων μετά τις ευνοϊκές εξελίξεις των τελευταίων ημερών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών παραγόντων, δεν θα πρέπει να αναμένονται θαύματα, σε ό,τι αφορά το spread, αλλά θεωρείται βέβαιο ότι η έκδοση θα υπερκαλυφθεί με ευκολία και με απόδοση των τίτλων ανεκτή για την παρούσα συγκυρία. Σημαντική ζήτηση αναμένεται να εκδηλωθεί από ελληνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, μετά τις αποφάσεις της ΕΚΤ, ενώ και σε αυτή τη δημοπρασία θα είναι αποκλεισμένα, με εντολές του υπουργείου Οικονομικών, τα κερδοσκοπικά hedge funds.
Όπως τονίζει, άλλωστε, και ο οίκος Moody’s σε χθεσινή του ανάλυση, η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για διατήρηση της ελάχιστης αξιολόγησης στο "Baa3" στα ομόλογα, όσον αφορά στην αποδοχή τους ως εγγύηση, μειώνει τον κίνδυνο της ρευστότητας άμεσα για την Ελλάδα και ενδεχομένως και για άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Το νέο… έπος της 25ης Μαρτίου
Στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που συνέπεσε με την εθνική εορτή της Ελλάδας, απέδωσε καρπούς η διπλωματική εκστρατεία του Έλληνα Πρωθυπουργού, που διήρκεσε πολλές εβδομάδες και είχε συναντήσει σοβαρές αντιστάσεις στην παροχή στήριξης στην Ελλάδα, κυρίως από την Γερμανία. Με το κοινό ανακοινωθέν των ηγετών, μπαίνει «ταφόπλακα» στα σενάρια χρεοκοπίας της Ελλάδας, που τροφοδοτούσαν την κερδοσκοπία κατά των ελληνικών ομολόγων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συνεργασία με το ΔΝΤ δημιουργούν από κοινού το μηχανισμό δανεισμού έσχατης καταφυγής, τον οποίο ζητούσε επίμονα η ελληνική κυβέρνηση για να αφαιρεθεί από την αγορά η δυνατότητα εκβιασμού υψηλών επιτοκίων με την απειλή χρεοκοπίας της χώρας. Παράλληλα, η ΕΚΤ δίνει σε όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης τη δυνατότητα εύκολου κέρδους από το carry trade στα ελληνικά ομόλογα, με τη δέσμευση ότι θα τα δέχεται ανεξαρτήτως πιστοληπτικών αξιολογήσεων ως εγγύηση δανεισμού, τουλάχιστον ως το τέλος του 2011.
Κυβερνητικά στελέχη διαβεβαιώνουν, ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής δεν κρύβει παγίδες και «πονηρές» λεπτομέρειες, καθώς:
> Συμφωνήθηκε ότι τα δύο τρίτα των χρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα, αν αυτό χρειασθεί, θα αποτελούν διμερή δανεισμό από χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αποφάσεις για την ενεργοποίηση του μηχανισμού θα λαμβάνονται από το Eurogroup, κατόπιν εισήγησης της Κομισιόν, η οποία θα καλείται κάθε φορά να διαπιστώνει αν «η χρηματοδότηση από την αγορά είναι ανεπαρκής», σύμφωνα με τη διατύπωση του ανακοινωθέντος, που θα πρέπει να σημειωθεί, ότι δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά κάθε χώρα της Ευρωζώνης που θα βρεθεί σε δύσκολη θέση στο μέλλον.
> Ουσιαστικά, δηλαδή, πρόκειται για μία «καθαρόαιμη» ευρωπαϊκή λύση, όπως ακριβώς την είχε ζητήσει κατ’ επανάληψη ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Η απαίτηση της Γερμανίας για εμπλοκή του ΔΝΤ στο μηχανισμό ικανοποιήθηκε μεν, για να σώσει τα προσχήματα στο εσωτερικό της Γερμανίας η Μέρκελ, αλλά το Ταμείο περιορίζεται σε ρόλο δανειστή και θα παρέχει στην Ελλάδα χρηματοδοτήσεις με βάση τα Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα της χώρας (κάτι σαν ασφαλιστικές εισφορές προς το ΔΝΤ) και τεχνική βοήθεια, χωρίς τον παραμικρό συμβουλευτικό ή αποφασιστικό ρόλο στις αποφάσεις για το δανεισμό ή στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής.
>Το κόστος δανεισμού μέσω του μηχανισμού στήριξης είναι όσο χαμηλό χρειάζεται για να πεισθούν οι αγορές να σταματήσουν τις κερδοσκοπικές κινήσεις με τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων. Τα ευρωπαϊκά δάνεια θα παρέχονται με βάση το μέσο κόστος δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης (περίπου 3,70% σήμερα) και με ένα επιπλέον «καπέλο» που υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπερνά τους 50 πόντους. Δηλαδή, το κόστος των διμερών δανείων θα είναι περίπου 4,20%, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 6,30% της τελευταίας ελληνικής δημοπρασίας 10ετών ομολόγων. Αντίστοιχα, από το ΔΝΤ το κόστος δανεισμού θα είναι γύρω στο 2,50%. Έτσι, το μέσο κόστος δανεισμού, αν η Ελλάδα χρησιμοποιούσε το σύνολο των 30 δις. ευρώ που θα δεσμευθούν (20 από την Ε.Ε. και 10 από το ΔΝΤ) θα διαμορφωθεί κοντά στο μέσο επιτόκιο δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης, όπως ήταν και ο διακηρυγμένος στόχος του Πρωθυπουργού.
Οι Γερμανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται, πάντως, ότι θα έχουν τον τελευταίο λόγο για οποιαδήποτε εκταμίευση προς την Ελλάδα, αφού κάθε απόφαση θα λαμβάνεται από το Eurogroup. Όμως, όσο και αν αυτό το επιχείρημα είναι χρήσιμο για εσωτερική γερμανική κατανάλωση ενόψει τον εκλογών στην Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, το γερμανικό «βέτο» θα είναι στην πράξη άχρηστο: όχι μόνο γιατί ο μηχανισμός στήριξης είναι πιθανό ότι δεν θα χρειασθεί καν να ενεργοποιηθεί, αλλά και διότι η Γερμανία θα οδηγούσε την Ευρωζώνη σε μια πρωτοφανή κρίση, αν υπήρχε η ανάγκη δανεισμού της Ελλάδας και επιχειρούσε να μπλοκάρει τις αποφάσεις.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, άλλωστε, αντιμετωπίζουν την ελληνική κρίση με αυξημένη αποφασιστικότητα, καθώς η υποβάθμιση της Πορτογαλίας από την Fitch αποτέλεσε το πρώτο δείγμα εξάπλωσης του ελληνικού «ιού» και στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Κάθε δείγμα διστακτικότητας στην παροχή υποστήριξης στην Ελλάδα θα ερμηνευθεί από τους κερδοσκόπους σαν προτροπή επίθεσης σε όλες τις περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, ενώ αργότερα δεν θα μπορούσε να αποκλεισθεί ακόμη και μια επίθεση στην Γαλλία, που επίσης εμφανίζει έλλειμμα με επικίνδυνες τάσεις διόγκωσης.
Μαστίγιο και… καρότο
Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης της Ελλάδας και όλων των άλλων κρατών που θα βρεθούν σε αδυναμία στο μέλλον θέτει τους κερδοσκόπους ενώπιον του ορατού κινδύνου να χάσουν τεράστια ποσά αν συνεχίσουν να σορτάρουν τα ελληνικά ομόλογα, ποντάροντας σε μια χρεοκοπία που είναι πλέον αδύνατο να έλθει. Ουσιαστικά, αυτό είναι το μακρύ μαστίγιο που δείχνει πλέον η Ευρώπη στους κερδοσκόπους, αλλά την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φροντίζει να παρουσιάσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες και ένα ελκυστικότατο… καρότο, δηλαδή ένα δελεαστικό κίνητρο επένδυσης στα ελληνικά ομόλογα.
Ανακοινώνοντας, ότι μέχρι το τέλος του 2011 τουλάχιστον η ΕΚΤ θα διατηρήσει σε ισχύ τα ειδικά μέτρα αποδοχής τίτλων με χαμηλή βαθμολογία (μέχρι ΒΒΒ-), ο Ζαν Κλωντ Τρισέ ανοίγει και πάλι το δρόμο για ένα… επικών διαστάσεων κερδοσκοπικό παιχνίδι των τραπεζών με τα ελληνικά ομόλογα: αγοράζοντας τίτλους αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων, με αποδόσεις τουλάχιστον 3% υψηλότερες από το επιτόκιο χρηματοδότησης από την ΕΚΤ (1%), ελληνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούν «ξεκούραστα» και χωρίς κίνδυνο να αποκομίσουν τεράστια κέρδη από τη διαφορά επιτοκίων (carry trade).
Ως τώρα, ένας βασικός λόγος που προκάλεσε την αναταραχή των τελευταίων μηνών ήταν η «διαρροή» της απόφασης της ΕΚΤ να αποσύρει τα έκτακτα μέτρα στο τέλος του 2010, αφήνοντας έτσι ανοικτό το ενδεχόμενο, αν και η Moody’s υποβαθμίσει στην κατηγορία «Β» τα ελληνικά ομόλογα, να δουν οι ελληνικοί τίτλοι την «κόκκινη κάρτα» της ΕΚΤ από τις αρχές του 2011.
Με τον τρόπο αυτό, δίνεται οριστική λύση και στα προβλήματα ρευστότητας και χαμηλής κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών, οι οποίες έχουν σήμερα ανοίγματα 47 δις. ευρώ στην ΕΚΤ, αλλά θα μπορούν πλέον να προσκομίσουν ακόμη περισσότερους κρατικούς τίτλους στην ΕΚΤ για να λάβουν πρόσθετη ρευστότητα και ταυτόχρονα να επωφεληθούν από τις μεγάλες διαφορές επιτοκίων για να διασώσουν την κερδοφορία τους από τις πιέσεις της συγκυρίας, όπως ακριβώς έπραξαν το 2009.
Θα πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι ο μηχανισμός στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ εκτιμάται ότι θα παραμείνει τελικά σε εφεδρεία. Αυτό άλλωστε τόνισε και ο Γιώργος Παπανδρέου στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες, όπου παρουσίασε τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής. Αναλυτές περιμένουν ράλι τιμών των ελληνικών ομολόγων τις επόμενες εβδομάδες, που θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να δανεισθεί από την αγορά με spread έως και 150 μονάδες χαμηλότερο από τις τελευταίες δημοπρασίες, ώστε να ξεπεράσει χωρίς προβλήματα το δύσκολο δίμηνο Απριλίου-Μαϊου, όπου εντοπίζονται λήξεις παλαιών τίτλων ύψους περίπου 20 δις. ευρώ.
Πηγή:www.sofokleous10.gr
Ανάσα στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα δίνει η ιστορική συμφωνία των Βρυξελλών, που ουσιαστικά δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά δίνει τέλος σε όλα τα σενάρια για… σπάσιμο αδύναμων κρίκων της Ευρωζώνης, που είχαν τροφοδοτήσει όλες τις κερδοσκοπικές επιθέσεις των τελευταίων μηνών σε «περιφερειακά» ομόλογα και στο ίδιο το ευρώ. Πέραν της συμφωνίας αυτής, όμως, η δέσμευση της ΕΚΤ για παράταση του ευνοϊκού καθεστώτος αποδοχής ενεχύρων μέχρι το τέλος του 2011 αποτελεί ίσως και περισσότερο σημαντικό «δώρο» στις αγορές, αφού επιτρέπει σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες να αγοράζουν χωρίς… κρύο ιδρώτα τα ελληνικά και όλα τα άλλα «ασθενή» ομόλογα της Ευρωζώνης.
Οι ανακοινώσεις της Πέμπτης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έφεραν ήδη χθες ορατά αποτελέσματα στις αγορές, όχι μόνο της Αθήνας, αλλά διεθνώς. Όπως σχολίαζαν χαρακτηριστικά οι Financial Times στο απογευματινό τους σχόλιο για τις αγορές, οι αποφάσεις των Βρυξελλών τραβούν μια γραμμή κάτω από τη δημοσιονομική κρίση στην Ευρωζώνη, προσφέροντας τον καμβά για κάθε μελλοντική σταθεροποιητική παρέμβαση, εφόσον αυτή απαιτηθεί.
Οι επενδυτές, προσθέτουν οι F.T., παίρνουν από τις Βρυξέλλες ένα σαφές μήνυμα: «μην μπείτε στον κόπο να αναζητήσετε τον επόμενο στόχο (σ.σ.: κερδοσκοπικής επίθεσης), είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε στήριξη σε όσα μέλη της Ευρωζώνης την χρειαστούν». Αυτό το αποφασιστικό μήνυμα άλλαξε το σκηνικό στις αγορές από χθες, καθώς ο φόβος και η απροθυμία ανάληψης κινδύνων έδωσε τη θέση του στις προσδοκίες κερδών και στη διάθεση τοποθέτησης κεφαλαίων σε μετοχές και ομόλογα που μέχρι χθες αντιμετωπίζονταν με αισθήματα ανασφάλειας.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι η συμφωνία των Βρυξελλών ανέβασε όχι μόνο το ευρώ έναντι του δολαρίου, κοντά στο 1,34 δολ., αλλά και τον παγκόσμιο χρηματιστηριακό δείκτη FTSE, ενώ αναμενόταν χθες βράδυ να κλείσει με σημαντικά κέρδη και η Wall Street. Στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, το «πάρτι» των τραπεζικών μετοχών άρχισε από το άνοιγμα της συνεδρίασης και συνεχίσθηκε ως τη λήξη, ενώ στα spread δανεισμού καταγράφηκαν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες κινήσεις: στη δεκαετία οι συναλλαγές ήταν μάλλον υποτονικές και το κλείσιμο του spread «διστακτικό» (έπεσε κοντά στις 300 μονάδες), αλλά στους βραχυχρόνιους τίτλους καταγράφηκε εντυπωσιακή «βουτιά» απόδοσης, που μείωσε το spread κατά 38 μονάδες βάσης στη διετία, με την απόδοση των τίτλων να πέφτει στο 4,46%.
Το κλειδί των άμεσων εξελίξεων στην ελληνική κρίση βρίσκεται πλέον, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, στην επόμενη δημοπρασία 7ετών ομολόγων που ήδη δρομολογεί ο ΟΔΔΗΧ, σε συνεργασία με κοινοπρακτικό σχήμα τραπεζών. Η έκδοση δεν αποκλείεται να προχωρήσει και μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα και εκεί θα γίνει το πρώτο τεστ για τις αποδόσεις των ελληνικών τίτλων μετά τις ευνοϊκές εξελίξεις των τελευταίων ημερών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών παραγόντων, δεν θα πρέπει να αναμένονται θαύματα, σε ό,τι αφορά το spread, αλλά θεωρείται βέβαιο ότι η έκδοση θα υπερκαλυφθεί με ευκολία και με απόδοση των τίτλων ανεκτή για την παρούσα συγκυρία. Σημαντική ζήτηση αναμένεται να εκδηλωθεί από ελληνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, μετά τις αποφάσεις της ΕΚΤ, ενώ και σε αυτή τη δημοπρασία θα είναι αποκλεισμένα, με εντολές του υπουργείου Οικονομικών, τα κερδοσκοπικά hedge funds.
Όπως τονίζει, άλλωστε, και ο οίκος Moody’s σε χθεσινή του ανάλυση, η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για διατήρηση της ελάχιστης αξιολόγησης στο "Baa3" στα ομόλογα, όσον αφορά στην αποδοχή τους ως εγγύηση, μειώνει τον κίνδυνο της ρευστότητας άμεσα για την Ελλάδα και ενδεχομένως και για άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Το νέο… έπος της 25ης Μαρτίου
Στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που συνέπεσε με την εθνική εορτή της Ελλάδας, απέδωσε καρπούς η διπλωματική εκστρατεία του Έλληνα Πρωθυπουργού, που διήρκεσε πολλές εβδομάδες και είχε συναντήσει σοβαρές αντιστάσεις στην παροχή στήριξης στην Ελλάδα, κυρίως από την Γερμανία. Με το κοινό ανακοινωθέν των ηγετών, μπαίνει «ταφόπλακα» στα σενάρια χρεοκοπίας της Ελλάδας, που τροφοδοτούσαν την κερδοσκοπία κατά των ελληνικών ομολόγων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συνεργασία με το ΔΝΤ δημιουργούν από κοινού το μηχανισμό δανεισμού έσχατης καταφυγής, τον οποίο ζητούσε επίμονα η ελληνική κυβέρνηση για να αφαιρεθεί από την αγορά η δυνατότητα εκβιασμού υψηλών επιτοκίων με την απειλή χρεοκοπίας της χώρας. Παράλληλα, η ΕΚΤ δίνει σε όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης τη δυνατότητα εύκολου κέρδους από το carry trade στα ελληνικά ομόλογα, με τη δέσμευση ότι θα τα δέχεται ανεξαρτήτως πιστοληπτικών αξιολογήσεων ως εγγύηση δανεισμού, τουλάχιστον ως το τέλος του 2011.
Κυβερνητικά στελέχη διαβεβαιώνουν, ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής δεν κρύβει παγίδες και «πονηρές» λεπτομέρειες, καθώς:
> Συμφωνήθηκε ότι τα δύο τρίτα των χρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα, αν αυτό χρειασθεί, θα αποτελούν διμερή δανεισμό από χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αποφάσεις για την ενεργοποίηση του μηχανισμού θα λαμβάνονται από το Eurogroup, κατόπιν εισήγησης της Κομισιόν, η οποία θα καλείται κάθε φορά να διαπιστώνει αν «η χρηματοδότηση από την αγορά είναι ανεπαρκής», σύμφωνα με τη διατύπωση του ανακοινωθέντος, που θα πρέπει να σημειωθεί, ότι δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά κάθε χώρα της Ευρωζώνης που θα βρεθεί σε δύσκολη θέση στο μέλλον.
> Ουσιαστικά, δηλαδή, πρόκειται για μία «καθαρόαιμη» ευρωπαϊκή λύση, όπως ακριβώς την είχε ζητήσει κατ’ επανάληψη ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Η απαίτηση της Γερμανίας για εμπλοκή του ΔΝΤ στο μηχανισμό ικανοποιήθηκε μεν, για να σώσει τα προσχήματα στο εσωτερικό της Γερμανίας η Μέρκελ, αλλά το Ταμείο περιορίζεται σε ρόλο δανειστή και θα παρέχει στην Ελλάδα χρηματοδοτήσεις με βάση τα Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα της χώρας (κάτι σαν ασφαλιστικές εισφορές προς το ΔΝΤ) και τεχνική βοήθεια, χωρίς τον παραμικρό συμβουλευτικό ή αποφασιστικό ρόλο στις αποφάσεις για το δανεισμό ή στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής.
>Το κόστος δανεισμού μέσω του μηχανισμού στήριξης είναι όσο χαμηλό χρειάζεται για να πεισθούν οι αγορές να σταματήσουν τις κερδοσκοπικές κινήσεις με τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων. Τα ευρωπαϊκά δάνεια θα παρέχονται με βάση το μέσο κόστος δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης (περίπου 3,70% σήμερα) και με ένα επιπλέον «καπέλο» που υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπερνά τους 50 πόντους. Δηλαδή, το κόστος των διμερών δανείων θα είναι περίπου 4,20%, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 6,30% της τελευταίας ελληνικής δημοπρασίας 10ετών ομολόγων. Αντίστοιχα, από το ΔΝΤ το κόστος δανεισμού θα είναι γύρω στο 2,50%. Έτσι, το μέσο κόστος δανεισμού, αν η Ελλάδα χρησιμοποιούσε το σύνολο των 30 δις. ευρώ που θα δεσμευθούν (20 από την Ε.Ε. και 10 από το ΔΝΤ) θα διαμορφωθεί κοντά στο μέσο επιτόκιο δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης, όπως ήταν και ο διακηρυγμένος στόχος του Πρωθυπουργού.
Οι Γερμανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται, πάντως, ότι θα έχουν τον τελευταίο λόγο για οποιαδήποτε εκταμίευση προς την Ελλάδα, αφού κάθε απόφαση θα λαμβάνεται από το Eurogroup. Όμως, όσο και αν αυτό το επιχείρημα είναι χρήσιμο για εσωτερική γερμανική κατανάλωση ενόψει τον εκλογών στην Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, το γερμανικό «βέτο» θα είναι στην πράξη άχρηστο: όχι μόνο γιατί ο μηχανισμός στήριξης είναι πιθανό ότι δεν θα χρειασθεί καν να ενεργοποιηθεί, αλλά και διότι η Γερμανία θα οδηγούσε την Ευρωζώνη σε μια πρωτοφανή κρίση, αν υπήρχε η ανάγκη δανεισμού της Ελλάδας και επιχειρούσε να μπλοκάρει τις αποφάσεις.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, άλλωστε, αντιμετωπίζουν την ελληνική κρίση με αυξημένη αποφασιστικότητα, καθώς η υποβάθμιση της Πορτογαλίας από την Fitch αποτέλεσε το πρώτο δείγμα εξάπλωσης του ελληνικού «ιού» και στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Κάθε δείγμα διστακτικότητας στην παροχή υποστήριξης στην Ελλάδα θα ερμηνευθεί από τους κερδοσκόπους σαν προτροπή επίθεσης σε όλες τις περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, ενώ αργότερα δεν θα μπορούσε να αποκλεισθεί ακόμη και μια επίθεση στην Γαλλία, που επίσης εμφανίζει έλλειμμα με επικίνδυνες τάσεις διόγκωσης.
Μαστίγιο και… καρότο
Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης της Ελλάδας και όλων των άλλων κρατών που θα βρεθούν σε αδυναμία στο μέλλον θέτει τους κερδοσκόπους ενώπιον του ορατού κινδύνου να χάσουν τεράστια ποσά αν συνεχίσουν να σορτάρουν τα ελληνικά ομόλογα, ποντάροντας σε μια χρεοκοπία που είναι πλέον αδύνατο να έλθει. Ουσιαστικά, αυτό είναι το μακρύ μαστίγιο που δείχνει πλέον η Ευρώπη στους κερδοσκόπους, αλλά την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φροντίζει να παρουσιάσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες και ένα ελκυστικότατο… καρότο, δηλαδή ένα δελεαστικό κίνητρο επένδυσης στα ελληνικά ομόλογα.
Ανακοινώνοντας, ότι μέχρι το τέλος του 2011 τουλάχιστον η ΕΚΤ θα διατηρήσει σε ισχύ τα ειδικά μέτρα αποδοχής τίτλων με χαμηλή βαθμολογία (μέχρι ΒΒΒ-), ο Ζαν Κλωντ Τρισέ ανοίγει και πάλι το δρόμο για ένα… επικών διαστάσεων κερδοσκοπικό παιχνίδι των τραπεζών με τα ελληνικά ομόλογα: αγοράζοντας τίτλους αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων, με αποδόσεις τουλάχιστον 3% υψηλότερες από το επιτόκιο χρηματοδότησης από την ΕΚΤ (1%), ελληνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούν «ξεκούραστα» και χωρίς κίνδυνο να αποκομίσουν τεράστια κέρδη από τη διαφορά επιτοκίων (carry trade).
Ως τώρα, ένας βασικός λόγος που προκάλεσε την αναταραχή των τελευταίων μηνών ήταν η «διαρροή» της απόφασης της ΕΚΤ να αποσύρει τα έκτακτα μέτρα στο τέλος του 2010, αφήνοντας έτσι ανοικτό το ενδεχόμενο, αν και η Moody’s υποβαθμίσει στην κατηγορία «Β» τα ελληνικά ομόλογα, να δουν οι ελληνικοί τίτλοι την «κόκκινη κάρτα» της ΕΚΤ από τις αρχές του 2011.
Με τον τρόπο αυτό, δίνεται οριστική λύση και στα προβλήματα ρευστότητας και χαμηλής κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών, οι οποίες έχουν σήμερα ανοίγματα 47 δις. ευρώ στην ΕΚΤ, αλλά θα μπορούν πλέον να προσκομίσουν ακόμη περισσότερους κρατικούς τίτλους στην ΕΚΤ για να λάβουν πρόσθετη ρευστότητα και ταυτόχρονα να επωφεληθούν από τις μεγάλες διαφορές επιτοκίων για να διασώσουν την κερδοφορία τους από τις πιέσεις της συγκυρίας, όπως ακριβώς έπραξαν το 2009.
Θα πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι ο μηχανισμός στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ εκτιμάται ότι θα παραμείνει τελικά σε εφεδρεία. Αυτό άλλωστε τόνισε και ο Γιώργος Παπανδρέου στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες, όπου παρουσίασε τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής. Αναλυτές περιμένουν ράλι τιμών των ελληνικών ομολόγων τις επόμενες εβδομάδες, που θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να δανεισθεί από την αγορά με spread έως και 150 μονάδες χαμηλότερο από τις τελευταίες δημοπρασίες, ώστε να ξεπεράσει χωρίς προβλήματα το δύσκολο δίμηνο Απριλίου-Μαϊου, όπου εντοπίζονται λήξεις παλαιών τίτλων ύψους περίπου 20 δις. ευρώ.
Πηγή:www.sofokleous10.gr