«Τελική λύση» για τις «άρρωστες» τράπεζες;

Με αγωνία περιμένουν τα στελέχη των ελληνικών τραπεζών τα αποτελέσματα των δραματικών διαβουλεύσεων στην Ευρωζώνη, σε αναζήτηση της εξόδου από την κρίση χρέους, καθώς πληθαίνουν οι ενδείξεις, ότι στο Eurogroup της επόμενης Δευτέρας και στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της 4ης Φεβρουαρίου θα εξετασθεί σοβαρότερα από κάθε άλλη φορά το ενδεχόμενο επιβολής μιας «τελικής λύσης» για τις «άρρωστες» τράπεζες της ευρωζώνης, με σοβαρές παρενέργειες για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Το επίμονο ξεπούλημα τραπεζικών μετοχών στο ΧΑ, αλλά και οι αντίστοιχες κινήσεις στις άλλες ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές προδίδουν την ανησυχία των επενδυτών (και την προσμονή των κερδοσκόπων…) για μεγάλους κραδασμούς στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα το αμέσως προσεχές τρίμηνο. Στην Αθήνα είναι χαρακτηριστικό ότι χθες η μετοχή της Εθνικής έχασε με μεγάλη ευκολία τη στήριξη στα 6 ευρώ, υποχωρώντας στα 5,64, για να βρεθεί με διαφορά σχεδόν 2 δις. ευρώ στη δεύτερη θέση των κεφαλαιοποιήσεων, πίσω από την Coca Cola, σε μια εξέλιξη που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ιστορική για το «τραπεζοκεντρικό» ελληνικό Χρηματιστήριο.

Όταν ακόμη και η Εθνική Τράπεζα, που έγκαιρα ολοκλήρωσε μόλις πρόσφατα μια μεγάλη αύξηση κεφαλαίου, δέχεται τέτοιες χρηματιστηριακές πιέσεις, ενώ η συνολικότερη εικόνα των τραπεζικών μετοχών προδίδει ακραία απαξίωση, γίνεται φανερό ότι οι αγορές αρχίζουν να προεξοφλούν ακραία δυσμενή σενάρια, που θα αρχίσουν να μορφοποιούνται το επόμενο διάστημα. Τραπεζικά στελέχη στο Λονδίνο κάνουν λόγο στο “B” για σοβαρό ενδεχόμενο να βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη το «end game» της μακράς κρίσης στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, με τις κυβερνήσεις να πλησιάζουν όλο και περισσότερο στην επιλογή του «τελικού ξεκαθαρίσματος» στον «πληγωμένο» τραπεζικό τομέα της ευρωζώνης:

- Όπως επισημαίνουν, δεν θα πρέπει να θεωρείται καθόλου τυχαία η τελευταία δημόσια παρέμβαση του Βρετανού υπουργού Οικονομικών, Τζορτζ Οσμπορν. Κατά παράδοση οι υπουργοί Οικονομικών του Λονδίνου δεν εκφράζουν μόνο τις θέσεις της κυβέρνησης, αλλά και την κοινή γραμμή του Σίτι. Και ο κ. Όσμπορν, στο πρόσφατο άρθρο του στους Financial Times, συνέστησε με σπάνια για τα δεδομένα της οικονομικής διπλωματίας σαφήνεια στους συναδέλφους του της ευρωζώνης να δώσουν άμεσα λύση στο πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος, με σκληρά τεστ αντοχής και μαζική κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών από τις αγορές και τις κυβερνήσεις.

- Στην κατεύθυνση που υποδεικνύει ο κ. Όσμπορν και το Σίτι φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να κινούνται, παρά τους δισταγμούς τους, και οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης. Κορυφαία πηγή της ευρωζώνης, που μίλησε στο πρακτορείο Reuters χθες, τόνισε ότι στο συνολικό σχέδιο αναχαίτισης της κρίσης χρέους, που θα συζητηθεί με γρήγορους ρυθμούς τις επόμενες εβδομάδες, θα πρέπει να περιλαμβάνεται οπωσδήποτε η παρέμβαση των κυβερνήσεων για την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος, με πολύ πιο αυστηρά από το παρελθόν τεστ αντοχής από τις ευρωπαϊκές αρχές μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους.

- Είναι γνωστό, ότι μετά το φιάσκο των θερινών τεστ, που λίγο αργότερα γελοιοποιήθηκαν, όταν κατέρρευσαν οι ιρλανδικές τράπεζες, η ΕΚΤ πιέζει ασφυκτικά στο παρασκήνιο για να περιληφθούν στα επόμενα ευρωπαϊκά τεστ και δοκιμασίες ρευστότητας των τραπεζών. Άλλωστε, η ΕΚΤ δηλώνει σε κάθε ευκαιρία την «κόπωσή» της, από την υποχρεωτική στήριξη των εξαρτημένων από τις πιστώσεις της τραπεζών της περιφέρειας, μεταξύ των οποίων και οι ελληνικές.

- Επιπλέον, ένα θέμα που τίθεται όλο και πιεστικότερα στο παρασκήνιο των διαβουλεύσεων κορυφής στην ευρωζώνη είναι η ανάγκη να γίνουν ακόμη αυστηρότερα τα τεστ κεφαλαιακής επάρκειας, έστω και αν δεν περιλάβουν σενάρια «κουρέματος» πιστωτών, για να μη δοθούν λάθος μηνύματα στις αγορές. Όλο και περισσότεροι αναλυτές υποστηρίζουν, ότι θα μπορούσε να γίνει με ακόμη υψηλότερο «πήχη» κεφαλαιακής επάρκειας στα επόμενα τεστ, ώστε έμμεσα να διασφαλίζεται ότι οι τράπεζες θα άντεχαν ακόμη και σε ενδεχόμενες αναδιαρθρώσεις χρέους στην ευρωζώνη.

Όλα αυτά φαίνεται ότι θα συζητηθούν σε συνθήκες δραματικής πίεσης από τις αγορές, ιδιαίτερα αν την Τετάρτη εκτιναχθεί στα ύψη, όπως αναμένεται, το κόστος άντλησης κεφαλαίων από την Πορτογαλία στην πρώτη δημοπρασία ομολόγων της χώρας για το 2011. Αν αυτό συμβεί, η πορεία της Πορτογαλίας προς τη διάσωση θα είναι προδιαγεγραμμένη και οι κυβερνήσεις θα πρέπει πολύ γρήγορα να αναζητήσουν λύσεις στο Eurogroup της Δευτέρας και στη Σύνοδο Κορυφής της 4ης Φεβρουαρίου, πριν οι αγορές αρχίσουν να εστιάζουν στην Ισπανία ή και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης.

Σε αυτό το πλαίσιο, εκτιμούν πολλοί αναλυτές, δεν αποκλείεται να δούμε τις επόμενες εβδομάδες δραματικές ανατροπές και στην πορεία αντιμετώπισης της τραπεζικής κρίσης, που βρίσκεται στο φόντο της κρίσης χρέους. Αν συμφωνηθεί από τους ηγέτες στις αρχές Φεβρουαρίου ένα δραστικό ξεκαθάρισμα του τοπίου στον τραπεζικό κλάδο με πολύ σκληρά τεστ αντοχής, για τις ελληνικές τράπεζες θα αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για μια πολύ δύσκολη διαδικασία εξυγίανσης, πολύ διαφορετική από το μοντέλο της «ήπιας προσαρμογής», που εφαρμόζει ως τώρα η Τράπεζα της Ελλάδος…