Συμπτώματα εικονικής σχιζοφρένειας σε… ηλεκτρονικό υπολογιστή προκάλεσαν ειδικοί από τα πανεπιστήμια Yale και Texas στις ΗΠΑ, προκειμένου να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο δέχονται τα ερεθίσματα, τα συνδυάζουν και ακολούθως δρουν, τα άτομα που εκδηλώνουν τη νόσο.Στο πλαίσιο της μελέτης οι ειδικοί δημιούργησαν ένα ιδεατό υπολογιστικό μοντέλο το οποίο είχε τα ίδια δομικά στοιχεία του «νευρωνικού δικτύου» ενός ατόμου με σχιζοφρένεια. Το ιδιαίτερο με τα άτομα που πάσχουν είναι ότι απελευθερώνουν το νευροδιαβιβαστή δοπαμίνη με ιδιαίτερο τρόπο. Αποτέλεσμα της εν λόγω διαδικασίας είναι τα άτομα αυτά να θυμούνται τα πάντα και να μην μπορούν να οργανώσουν τη μνήμη τους.Όταν τέθηκε σε λειτουργία ο υπολογιστής, το δίκτυο επεξεργαζόταν, ανακαλούσε και τακτοποιούσε τις πληροφορίες, ακριβώς με τον τρόπο που κάνουν οι τα άτομα με σχιζοφρένεια. Με τον τρόπο αυτό οι επιστήμονες κατάφεραν να εντοπίσουν στοιχεία για τη λειτουργία των νευρικών κυκλωμάτων του ασθενούς.
«Η κυρίαρχη επιστημονικά υπόθεση είναι ότι η δοπαμίνη δίνει τη δυνατότητα στον εγκέφαλο να κατανοεί τη σημασία μιας εμπειρίας, δηλαδή να μπορεί να την εκτιμά», εξηγεί ο Uli Grasemann, μεταπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Υπολογιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Τέξας. «Όταν κατά τη διαδικασία αυτή εκκρίνεται υπερβολική ποσότητα δοπαμίνης, δίνει εντολή στον εγκέφαλο να σταματήσει να μαθαίνει πράγματα που δεν θα έπρεπε να μαθαίνει».
Τα άτομα με σχιζοφρένεια λαμβάνουν υπόψη τους τα πάντα και έτσι χάνουν την ικανότητα «φιλτραρίσματος» των πληροφοριών και της διεξαγωγής λογικών συμπερασμάτων. Αποτέλεσμα είναι να κάνουν στο μυαλό τους συνδέσεις εμπειριών που δεν είναι πραγματικές ή να δημιουργούν έναν «κυκεώνα» συνδέσεων που δεν υπάρχει περίπτωση να καταλήξει συμπέρασμα.
Τα αποτελέσματα έρχονται να ενισχύσουν τη μέχρι σήμερα υπόθεση των ψυχιάτρων πως άτομα που πάσχουν από σχιζοφρένεια χάνουν την ικανότητα να ξεχνούν καταστάσεις ή μπορούν να ξεχωρίσουν σε ποια καθημερινά ερεθίσματα θα πρέπει να επικεντρωθούν και σε ποια όχι.
Στο πλαίσιο της μελέτης και αφού ο υπολογιστής είχε συλλέξει ανεξέλεγκτα δεδομένα, οι ειδικοί έδωσαν εντολή να αναστέλλει την πρόσληψη νέων πληροφοριών, θέτοντας όρια στην υπερεκμάθιση.
«Αυτό που προέκυψε κατανοώντας το μηχανισμό λειτουργίας της υπερεκμάθησης στον υπολογιστή, είναι ότι στην περίπτωση που προσλάβει πολλές πληροφορίες, παρουσιάσει ανωμαλία στη δομή του λόγου, που είναι εκ των βασικών συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας. Επιπλέον, κατανοήσαμε πόσο σημαντικός είναι ο μηχανισμός αδιαφορίας των μηνυμάτων που δεχόμαστε καθημερινά», σχολιάζει ο καθηγητής Risto Miikkulainen που σχεδίασε το υπολογιστικό μοντέλο.
«Οι πληροφορίες που επεξεργάζονται τα ιδεατά νευρωνικά δίκτυα των υπολογιστών τείνουν να έχουν παρόμοιο μηχανισμό επεξεργασίας με τον ανθρώπινο εγκέφαλο» συνεχίζει ο Miikkulainen. «Έχουμε ανακαλύψει ότι μπορούμε να έχουμε μεγάλο έλεγχο στα ιδεατά νευρωνικά δίκτυα του υπολογιστή, σε σχέση με αυτά των ανθρώπων, και είμαι πεπεισμένος ότι αυτό θα οδηγήσει σύντομα σε νέες ανακαλύψεις στην κλινική έρευνα για τη σχιζοφρένεια», καταλήγει ο ίδιος
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Biological Psychiatry.