Σύνοδος… θολούρας για την «τελική λύση»

Παρά τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί στις αγορές, οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται ότι θα καταλήξουν στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής σε μια «θολή» περιγραφή της «τελικής λύσης» για την έξοδο από την κρίση χρέους, καθώς ακόμη και η Γαλλία με την Γερμανία δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν σε όλα και θα χρειασθούν νέες, εντατικές διαπραγματεύσεις μέχρι να ληφθούν αποφάσεις τον Μάρτιο. Το μόνο βέβαιο είναι, ότι θα αποφασισθούν αυστηρά τεστ αντοχής για τις τράπεζες και ενισχύσεις κεφαλαίων όπου βρεθούν «τρύπες».

Σε χθεσινοβραδινό δημοσίευμά τους, οι “Financial Times” αποκάλυψαν το περιεχόμενο του κοινού ανακοινωθέντος που «κυκλοφόρησε» χθες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, για να εγκριθεί από τις κυβερνήσεις. Το κυριότερο συμπέρασμα που συνάγεται είναι ότι Γερμανία και Γαλλία, που διαμόρφωσαν το κείμενο, δεν έχουν καταλήξει ακόμη σε συμφωνία για τα δύο βασικά ζητήματα που απασχολούν την ευρωζώνη, δηλαδή για το αν ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (EFSF) θα έχει δυνατότητα απευθείας αγοράς ομολόγων και σε ποιο βαθμό θα συντονισθούν οι δημοσιονομικές πολιτικές των κρατών της ευρωζώνης.

Όπως όλα δείχνουν, το «παζάρι» μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας γίνεται σε αυτόν ακριβώς τον άξονα και δεν έχει καταλήξει σε οριστική συμφωνία: οι Γερμανοί επιμένουν, ότι η έγκρισή τους για αγορές ομολόγων από το EFSF θα δοθεί, μόνο αν οι Γάλλοι αποδεχθούν σε μεγάλο βαθμό τις προτάσεις Μέρκελ για «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας», το οποίο θα δεσμεύει όλες τις χώρες της ευρωζώνης σε γερμανικού τύπου δημοσιονομική πειθαρχία.

Έτσι, το σχέδιο για το ανακοινωθέν της Συνόδου περιορίζεται κατ’ ανάγκη σε πολύ γενικόλογες δεσμεύσεις των ηγετών:

- Οι ηγέτες δεσμεύονται να καταλήξουν σε μια συμφωνία για την αναμόρφωση του EFSF, χωρίς όμως να παρέχονται περισσότερες λεπτομέρειες για τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία αυτής της αναμόρφωσης και, κυρίως, για το αν θα αγοράζει ομόλογα περιφερειακών οικονομιών ο Μηχανισμός Σταθερότητας.

- Η δεύτερη δέσμευση αφορά τον καλύτερο συντονισμό της δημοσιονομικής πολιτικής. Επ’ αυτού, το μόνο που αναφέρεται στο σχέδιο για το ανακοινωθέν είναι ότι οι ηγέτες συμφωνούν ότι θα πρέπει να γίνουν βήματα προς την κατεύθυνση αυτή, χωρίς όμως να αναφέρονται περισσότερα για το αν και σε ποιο βαθμό θα γίνουν δεκτές οι γερμανικές προτάσεις για «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας».

- Η τρίτη δέσμευση, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως η πλέον «καθαρή» του σχεδίου κοινού ανακοινωθέντος, αφορά την εποπτεία της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών. Οι ηγέτες δεσμεύονται για «φιλόδοξα τεστ αντοχής» στις τράπεζες, καθώς και για την εξεύρεση των αναγκαίων κεφαλαίων για την ενίσχυση όσων εξ αυτών διαπιστωθεί ότι δεν έχουν επαρκή κεφάλαια, για να ανταποκριθούν σε ακραία σενάρια εξέλιξης της κρίσης. Και σε αυτό το σημείο, πάντως, πολλά μένουν ανοικτά για διαπραγμάτευση, καθώς δεν είναι ξεκάθαρο αν οι νέοι έλεγχοι θα περιλάβουν τεστ ρευστότητας, αλλά και σενάρια χρεοκοπίας κρατών, ώστε να εξετασθεί η αντοχή των τραπεζών σε «κουρέματα» πιστωτών.

Όπως όλα δείχνουν, παρότι οι ηγέτες της Ε.Ε. είναι για πρώτη φορά αποφασισμένοι να διαμορφώσουν ένα συνολικό πλαίσιο λύσης για την έξοδο της ευρωζώνης από την κρίση χρέους, οι εθνικές κυβερνήσεις –κυρίως, δηλαδή, η Γαλλία και η Γερμανία, που δίνουν τον τόνο στις αποφάσεις- δεν είναι διατεθειμένες να φθάσουν σε τελική συμφωνία παρά μόνο την ύστατη ώρα της διαπραγμάτευσης. Σε κάθε περίπτωση, η τελική προθεσμία που έχουν είναι στη Σύνοδο της 25ης Μαρτίου, αλλιώς κινδυνεύουν να προκαλέσουν νέα αποσταθεροποίηση των αγορών. Μέχρι τότε, όμως, το σκληρό «παζάρι» όλα δείχνουν ότι θα συνεχισθεί, μέχρι την τελική κορύφωση και αυτού του διπλωματικού θρίλερ.