Alpha: Πώς παραπλάνησε την Επ. Κεφαλαιαγοράς!

Την ώρα που η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς διερευνά, ύστερα από καταγγελία του Φώτη Κουβέλη στη Βουλή, τις συναλλαγές επί μετοχών της Εθνικής και της Alpha στη διάρκεια των μυστικών τους διαπραγματεύσεων για συγχώνευση, η Επιτροπή αφήνει να περάσει… απαρατήρητη και άνευ συνεπειών μια ευθέως παραπλανητική διατύπωση της κρίσιμης ανακοίνωσης της Alpha, με την οποία απορρίφθηκε η πρόταση της Εθνικής.

Ειδικότερα, στην ανακοίνωση-απάντηση προς την Επ. Κεφαλαιαγοράς, που εξέδωσε η διοίκηση της Alpha την Παρασκευή, 18 Φεβρουαρίου, μετά το κλείσιμο του ΧΑ, περιλαμβανόταν μια σημαντική παραπλανητική διατύπωση, που έδινε την εντύπωση, ότι ο εκπρόσωπος του Δημοσίου στο διοικητικό συμβούλιο της Alpha ψήφισε κατά της πρότασης «γάμου» με την Εθνική. Αυτό δεν υπέπεσε στην αντίληψη της Επ. Κεφαλαιαγοράς, που προφανώς δεν μελετά προσεκτικά τις απαντήσεις που λαμβάνει, και η εποπτική αρχή του Χρηματιστηρίου ουδέποτε διερεύνησε αν συντρέχει λόγος επιβολής στην τράπεζα των προβλεπόμενων κυρώσεων για παροχή παραπλανητικών πληροφοριών.

Το χρονικό των γεγονότων, που δεν περιποιούν τιμή ούτε στην ιστορική ιδιωτική τράπεζα, ούτε και στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, έχει ως εξής:

- Το απόγευμα της Παρασκευής, 18 Φεβρουαρίου, ανεστάλη ως γνωστόν η διαπραγμάτευση των μετοχών της Εθνικής και της Alpha, καθώς η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, με επιστολή της προς τις διοικήσεις των δύο τραπεζών, ζήτησε διευκρινίσεις για τις φήμες περί επικείμενης συγχώνευσης, που είχαν διαδοθεί στη χρηματιστηριακή αγορά. Η διοίκηση της ΕΤΕ απάντησε με τη γνωστή δημόσια ανακοίνωση της «φιλικής» πρότασής της για συγχώνευση με την Alpha, ενόσω ακόμη διαρκούσε η χρηματιστηριακή συνεδρίαση.

- Μετά τη λήξη της συνεδρίασης της Παρασκευής, η διοίκηση της Alpha έδωσε τη δική της απάντηση στο ερώτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, απαντώντας ταυτόχρονα απορριπτικά στην πρόταση συγχώνευσης της Εθνικής.

- «Σε απάντηση της από 18ης τρέχοντος επιστολής της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς», ανέφερε εισαγωγικά στην ανακοίνωσή της η Alpha, «η "Alpha Τράπεζα Α.Ε." (η "ΑLPHA") ανακοινώνει ότι, στις 18 Ιανουαρίου 2011, έλαβε μη αιτηθείσα (unsolicited) έγγραφη πρόταση της "Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος Α.Ε." (η "ΕΘΝΙΚΗ") περί συγχωνεύσεως των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων δια απορροφήσεως της ALPHA από την ΕΘΝΙΚΗ».

- Στην κατάληξη της ανακοίνωσης, περιλαμβάνεται η αναφορά που θα έπρεπε να έχει κινήσει την προσοχή της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, στο βαθμό που είναι εμφανώς παραπλανητική (παραθέτουμε το κείμενο με δικές μας υπογραμμίσεις): «Κατ' ακολουθίαν, το Διοικητικό Συμβούλιο της ALPHA, στην από 18ης Φεβρουαρίου 2011 συνεδρίασή του, απεφάσισε ομοφώνως, μετά προσήκουσα μελέτη των όρων της, όπως απορρίψει την πρόταση, λαμβάνοντας υπόψη, αφενός μεν την αβεβαιότητα που η τρέχουσα συγκυρία δημιουργεί, αφετέρου το περιεχόμενο της προτάσεως, οι όροι της οποίας κρίνονται ασύμφοροι για τους μετόχους της ALPHA».

Δηλαδή, το συμπέρασμα που αβίαστα συνάγεται από την ανακοίνωση είναι ότι το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας, στο οποίο από 17/6/2010 έχει ορισθεί ως μέλος, εκπροσωπώντας τον υπουργό Οικονομικών, ο κ. Σαράντης Λώλος, καθηγητής του Τμήματος Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου, αποφάσισε ομόφωνα –και με την ψήφο του εκπροσώπου του Δημοσίου- την απόρριψη της πρότασης της Εθνικής.

Κάτι τέτοιο, βεβαίως, ουδέποτε συνέβη. Άλλωστε νωρίτερα, λίγα λεπτά μετά το κλείσιμο του ΧΑ, ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου είχε διανείμει, μέσω του γραφείου Τύπου του υπουργείου Οικονομικών, ανακοίνωση, με την οποία εξέφραζε την ικανοποίησή του για την πρόταση της Εθνικής, τονίζοντας μεταξύ άλλων: «Η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πρέπει να επιδιώξει την αναδιάταξή του (…) Η συζήτηση που διεξάγεται ανάμεσα στην Εθνική Τράπεζα και την Alpha Bank κινείται θετικά προς αυτή την κατεύθυνση (…) Η κυβέρνηση ενθαρρύνει παρόμοιες πρωτοβουλίες, οι οποίες αποβλέπουν στην ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος και στην ταχύτερη έξοδο από την κρίση».

Θα ήταν, συνεπώς, αδιανόητο να έχει συμμετάσχει ο εκπρόσωπος του Δημοσίου στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Alpha και να έχει ψηφίσει υπέρ της απόρριψης της πρότασης της ΕΤΕ, κινούμενος αντίθετα προς την εκφρασμένη βούληση του υπουργού Οικονομικών. Πράγματι, σύμφωνα με δημοσιευμένες πληροφορίες που δεν έχουν διαψευσθεί, ο εκπρόσωπος του Δημοσίου αποχώρησε από τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου και δεν υπερψήφισε την απόρριψη της πρότασης της Εθνικής, όπως υποδηλώνει η παραπλανητική διατύπωση («ομόφωνα») στην ανακοίνωση της Alpha.

Μάλιστα, από ορισμένες πλευρές έχει τεθεί και θέμα ακυρότητας των αποφάσεων που ανακοινώθηκαν από την Alpha στις 18 Φεβρουαρίου, εφόσον δεν παρέστη στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου, ούτε και άσκησε το δικαίωμα ψήφου του, ο εκπρόσωπος του Δημοσίου.

Πρέπει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, ότι ο εκπρόσωπος του Δημοσίου, σύμφωνα με το νόμο 3723/2008, συμμετέχει στις συνεδριάσεις του δ.σ. με «δικαίωμα αρνησικυρίας στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης σχετικής με τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών προς τον Πρόεδρο, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και τα λοιπά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και τους γενικούς διευθυντές και τους αναπληρωτές τους».

Δηλαδή, ακόμη και αν ψήφιζε αρνητικά, δεν θα μπορούσε να «μπλοκάρει» την απόφαση απόρριψης της πρότασης της Εθνικής, παρά μόνο να καταγράψει τη θέση του Δημοσίου. Είναι, λοιπόν, τουλάχιστον περίεργο να μη συμμετέχει ο εκπρόσωπος του Δημοσίου στη συγκεκριμένη, κρίσιμη συνεδρίαση και να μην ασκεί το δικαίωμα ψήφου που έχει εκ του νόμου, ώστε να καταγραφεί η θέση του υπουργείου Οικονομικών υπέρ της συγχώνευσης, έστω και αν η τελική απόφαση θα λαμβανόταν με βάση τις ψήφους των άλλων μελών του συμβουλίου.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, η διοίκηση της Alpha παραπλανητικά ανακοίνωσε ότι το διοικητικό συμβούλιο «ομόφωνα» έλαβε τις αποφάσεις του, χωρίς να διευκρινίζει, όπως ήταν το ορθό, ότι ο εκπρόσωπος του Δημοσίου δεν ψήφισε στη συνεδρίαση. Βέβαια, αν είχε ανακοινωθεί από την τράπεζα ότι η απόφαση λήφθηκε χωρίς τη συμμετοχή του Δημοσίου, πιθανόν να ετίθετο ζήτημα ακυρότητας των αποφάσεων και πιθανότατα για το λόγο αυτό απαλείφθηκε κάθε αναφορά στη μη συμμετοχή του εκπροσώπου του Δημοσίου στη συνεδρίαση.

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, από την πλευρά της, παρότι έλαβε μια απάντηση σε ερώτημά της, που εμφανώς δημιουργούσε ζητήματα παραπλανητικής ενημέρωσης του επενδυτικού κοινού, αφού έδινε την εντύπωση ότι και ο εκπρόσωπος του Δημοσίου καταψήφισε την πρόταση της Εθνικής, δεν έχει ζητήσει ως τώρα εξηγήσεις από τη διοίκηση της Alpha, ούτε και έχει εξετάσει το ενδεχόμενο επιβολής στην τράπεζα των από το νόμο προβλεπόμενων κυρώσεων.

Άλλη μια φορά, η Επιτροπή αποδεικνύεται ότι δείχνει δρακόντεια αυστηρότητα μόνο σε περιπτώσεις παραπλανητικής ενημέρωσης του κοινού από μικρές εισηγμένες εταιρείες, αλλά αποφεύγει ακόμη και να ζητήσει εξηγήσεις, όταν εμφανώς μια ανακοίνωση μεγάλης τράπεζας κατατείνει στην παραπλανητική παρουσίαση κρίσιμων γεγονότων στο επενδυτικό κοινό.

Σημειώνεται, ότι επί σειρά ετών πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ήταν ένα πρώην στέλεχος της Alpha, ο κ. Αλ. Πιλάβιος, ο οποίος αμέσως μετά τη λήξη της θητείας του επανήλθε στην Alpha σε υψηλότερη θέση. Ο σημερινός πρόεδρος της Επ. Κεφαλαιαγοράς, κ. Αν. Γαβριηλίδης, υπήρξε «δεξί χέρι» (αντιπρόεδρος της Επιτροπής) του κ. Πιλάβιου, κατά τη θητεία του στην Επ. Κεφαλαιαγοράς.

Σε σχέση με τη στάση του υπουργού Οικονομικών στην προκειμένη περίπτωση, γεννά σοβαρά ερωτήματα το γεγονός, ότι –όπως όλα δείχνουν- δεν ζήτησε από τον εκπρόσωπο του Δημοσίου στην Alpha να εκφράσει τη θέση του υπουργείου υπέρ της συγχώνευσης δια της ψήφου του. Προφανώς, είναι και αυτό μια ένδειξη, ότι το υπουργείο Οικονομικών αντιλαμβάνεται σαν διακοσμητική την παρουσία των εκπροσώπων του σε διοικητικά συμβούλια τραπεζών, την κεφαλαιακή επάρκεια των οποίων στηρίζει ο Έλληνας φορολογούμενος με αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ (στην περίπτωση της Alpha οι κεφαλαιακές ενισχύσεις που έχουν δοθεί φθάνουν τα 940 εκατ. ευρώ). Και προτιμά να μην ψηφίζουν καν οι εκπρόσωποί του σε μια κρίσιμη συνεδρίαση διοικητικού συμβουλίου, παρότι ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών συνδέει ευθέως τις συγχωνεύσει τραπεζών με την «ταχύτερη έξοδο από την κρίση».

Αξίζει τέλος να σημειωθεί, ότι το “B” έθεσε από την περασμένη Πέμπτη γραπτώς ερωτήματα στο Γραφείο Τύπου της Alpha σχετικά με την υπόθεση, χωρίς μέχρι χθες να έχουμε λάβει απάντηση της τράπεζας.